Τι να προσέξω στα τρόφιμα που αγοράζω;
Πολλές φορές πάμε γρήγορα στο σούπερμάρκετ, πεινασμένοι, και αγοράζουμε τρόφιμα χωρίς πολλή σκέψη. Έτσι όμως ενδέχεται να μην κάνουμε τις πιο υγιεινές επιλογές. Τι πρέπει να προσέχουμε όταν αγοράζουμε τρόφιμα;
Αυτό που βλέπουμε στις συσκευασίες τροφίμων είναι το μπροστινό μέρος, όμως δεν σημαίνει ότι αυτό που αναγράφεται είναι και το αληθές. Αντίθετα, διαβάζοντας το πίσω μέρος της συσκευασίας θα έχουμε μια καλύτερη εικόνα για το τρόφιμο. Εκεί θα δούμε τα συστατικά και τα αλλεργιογόνα, την ημεορμηνία λήξης του προϊόντος, ποια είναι η μια μερίδα, και τις διατροφικές πληροφορίες του προϊόντος.
Στον πίνακα με τις διατροφικές πληροφορίες θα διαβάσουμε πόσες θερμίδες (kcal) περιέχει το προϊόν, πόσους υδατάνθρακες και σάκχαρα, φυτικές ίνες, λιπαρά και κορεσμένα λιπαρά, πρωτεΐνες, αλάτι και πρόσθετες βιταμίνες και μέταλλα, ανά 100 γραμμάρια ή ml, και ανά μερίδα. Είναι σημαντικό να διαβάσουμε ποιά είναι η μερίδα του προϊόντος, καθώς μια συσκευασία, όσο μικρή και αν μας φαίνεται μπορεί να περιέχει πάνω από μια μερίδες. Για παράδειγμα, στα πατατάκια η μερίδα είναι τα 25 γραμμάρια, όχι όλη η συκευασία (70 γραμμάρια)!
Επίσης, υπάρχουν αρκετά παραδείγματα όπου στην μπροστινή πλευρά της συσκευασίας αναγράφεται ότι το προϊόν δεν περιέχει ζάχαρη, ενώ στην πίσω πλευρά, στα συστατικά, αναγράφεται ότι το προϊόν περιέχει κάποιο άλλο σάκχαρο, όπως μέλι, σιρόπι γλυκόζης, συμπυκνωμένο χυμό φρούτων, λακτόζη, φρουκτόζη και άλλα σιρόπια ή σάκχαρα. Επομένως, το προϊόν δεν περιέχει κρυσταλλική ζάχαρη, αλλά μια εναλλακτική πηγή ζάχαρης, χωρίς διαφορά στη θρεπτική αξία του.
Επιπλέον, στα συστατικά θα διαβάσουμε και τα πρόσθετα τροφίμων ή τα “Ε”, τα οποία έχουν κακή φήμη, χωρίς όμως να σημαίνει ότι είναι επιβλαβή, καθώς τα τρόφιμα και τα πρόσθετα υπόκεινται σε αυστηρούς ελέγχους. Ακόμη και η βιταμίνη C (ασκορβικό οξύ) που πολλές φορές χρησιμοποιείται ως πρόσθετο έχει αριθμό Ε. Παράλληλα, λέγεται ότι πρέπει να αποφεύγουμε τρόφιμα με συστατικά που δεν μπορούμε να προφέρουμε. Αυτή η πρακτική φυσικά δεν έχει επιστημονική τεκμηρίωση, καθώς πολλά ευεργετικά θρεπτικά συστατικά και ουσίες έχουν περίπλοκες ονομασίες.
Τέλος, ενώ στον πίνακα με τη διατροφική αξία των προϊόντων αναγράφονται τα κορεσμένα λιπαρά, δεν αναγράφονται τα τρανς λιπαρά οξέα. Όμως, αν διαβάσουμε τα συστατικά μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε, καθώς αναφέρονται ως υδρογωνομένα (φυτικά) έλαια, ή μερικώς υδρογωνομένα (φυτικά) έλαια. Ειδικά αν αναφέρονται πριν από πηγές ακόρεστων και κορεσμένων λιπαρών, τότε ενδέχεται το προϊόν να περιέχει σχετικά μεγάλη ποσότητα τρανς λιπαρών. Στην Αμερική, η ετικέτα τροφίμων αναγράφει μαζί με τα κορεσμένα λιπαρά, εαν το τρόφιμο περιέχει τρανς λιπαρά.
Η διατροφή μας έχει αντίκτυπο στην υγεία μας, επομένως, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με το τι βάζουμε στο καλάθι του σούπερμαρκετ, και στο σπίτι μας. Είναι απαραίτητος ο έλεγχος των συσκευασιών τροφίμων, έτσι ώστε να είμαστε ενημερωμένοι για το τι περιέχει το τρόφιμο που επιλέξαμε, και να είμαστε σίγουροι ότι κάναμε την κατάλληλη επιλογή.
Πώς θα ετοιμαστούμε για τη νέα χρονιά, ώστε να τρώμε πιο υγιεινά;
Κάθε χρόνο τέτοια εποχή ετοιμαζόμαστε για τη νέα χρονιά. Θέτουμε νέους στόχους και υποσχόμαστε στον εαυτό μας ότι φέτος είναι η χρονιά που θα τα καταφέρουμε. Από τους στόχους που θέτουμε κάθε χρόνο τουλάχιστον ένας στόχος αφορά την υγιεινή διατροφή (και την απώλεια βάρους).
Καταρχάς, τι σημαίνει “υγιεινή διατροφή”;
Μια απλή ερώτηση, με μια απλή σχετικά απάντηση, την οποία πλέον δύσκολα θα βρούμε. Η παραπληροφόρηση γύρω από τη διατροφή είναι εκτενής, με διάφορους ψευδο-επιστήμονες να υποστηρίζουν ό,τι για να είμαστε υγιείς πρέπει να αφαιρέσουμε από τη διατροφή μας ολόκληρες ομάδες τροφίμων, όπως τα γαλακτοκομικά, ή συγκεκριμένα τρόφιμα και συστατικά, όπως τη γλουτένη. Στην πραγματικότητα, σε μια υγιεινή διατροφή δεν απαγορεύεται κανένα τρόφιμο, εκτός και αν υπάρχει ιατρικός λόγος. Η Μεσογειακή Διατροφή αποτελεί ένα από πλέον καλά μελετημένα πρότυπα διατροφής & συστήνεται παγκοσμίως. Για εμάς είναι ιδανική, καθώς είναι μέρος της κουλτούρας μας, και έχουμε εύκολη πρόσβαση σε πληθώρα τοπικών, φρέσκων φρούτων και λαχανικών, οσπρίων, και ψαριού, ενώ παράγουμε εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο.
Μπορούμε να βάλουμε στόχο την καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών στην ημέρα μας, συχνή κατανάλωση λαδερών, οσπρίων και ψαριού, και πιο σπάνια το κρέας. Έτσι, έχουμε ποικιλία τροφίμων και δίνουμε έμφαση σε τρόφιμα που είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Φυσικά δεν μπορούμε από τη μια μέρα στην άλλη να αλλάξουμε τρόπο διατροφής ή ζωής!
Για παράδειγμα, ας βάλουμε μικρούς επιτεύξιμους στόχους:
- την κατανάλωση 1 επιπλέον μερίδας φρούτου την ημέρα
- την κατανάλωση 1 ακόμη ποτηριού νερου την ημέρα
- την κατανάλωση λαχανικών στο μεσημεριανό (και το βραδινό) μας σε καθημερινή βάση
- την ενασχόληση με τη μαγειρική στο σπίτι, ώστε να μειωθεί η κατανάλωση έτοιμου, γρήγορου φαγητού
- το παρκάρισμα του αυτοκινήτου 5-10 λεπτά πιο μακριά από τη δουλειά μας
Πώς μπορούμε φέτος να προετοιμαστούμε καλύτερα για να πετύχουμε το στόχο μας για μια πιο υγιεινή διατροφή;
-
Αδειάζουμε και οργανώνουμε ψυγείο και ντουλάπια τροφίμων. Έτσι, βλέπουμε τι τρόφιμα έχουμε στο σπίτι, ξεχωρίζουμε και πετάμε τα τρόφιμα που έχουν λήξει, και εκείνα που λήγουν σε κοντινή ημερομηνία για να τα χρησιμοποιήσουμε άμεσα. Πέρα όμως από την ασφάλεια τροφίμων και την απογραφή, έχουμε και μια εικόνα για την ποιότητα των τροφίμων που έχουμε στα ντουλάπια μας. Για παράδειγμα, αν παρατηρήσουμε ότι έχουμε αρκετά γλυκά και αλμυρά σνακ (πατατάκια, σοκολάτα, κρουασαν, έτοιμα κατεψυγμένα σφολιατοειδή) στο σπίτι, μήπως πρέπει να βάλουμε ως στόχο τη σταδιακή μείωση της κατανάλωσής τους και να σταματήσουμε να τα αγοράζουμε σε μεγάλη ποσότητα; Αν θελήσουμε να φάμε ένα γλυκό ή αλμυρό σνακ, μπορούμε να πάμε να αγοράσουμε το αγαπημένο μας αυτή τη στιγμή. Αν παρατηρήσουμε ότι δεν έχουμε αρκετά φρούτα και λαχανικά μπορούμε να βάλουμε ως στόχο να αγοράζουμε τακτικά φρούτα και λαχανικά, ή να έχουμε κατεψυγμένα, ώστε να μην μένουμε χωρίς αυτά στο σπίτι!
-
Βρισκουμε ευκολες υγιεινές συνταγές και εχουμε τα υλικά πάντα στο ντουλάπι μας. Στο διαδύκτιο θα βρούμε πληθώρα εύκολων και γρήγορων συνταγών. Αν τις εκτυπώσουμε και οργανωθούμε έτσι ώστε να έχουμε πάντα στο σπίτι τα υλικά για την εκτέλεσή τους, τότε θα είμαστε σε θέση να φτιάξουμε γρήγορα ένα υγιεινό γεύμα, και να μην παρασυρθούμε και παραγγείλουμε απ’ έξω ένα λιγότερο θρεπτικό γεύμα. Επίσης, το Σαββατοκύριακο μπορούμε να ετοιμάσουμε να αποθηκεύσουμε στο ψυγείο ή την κατάψυξη γεύματα για την ερχόμενη εβδομάδα. Το μόνο που θα χρειαστούν είναι ζέσταμα για λίγα λεπτά στο φούρνο μικροκυμμάτων, και είναι έτοιμα!
- Φτιάχνουμε λίστα για το σούπερ μαρκετ. Σε ένα αρχείο word ή excel μπορούμε να φτιάξουμε μια λίστα με τα προϊόντα που χρειαζόμαστε καθε φορά στο σπίτι, με τετραγωνάκια στο πλάι, ώστε να σημειώνουμε ότι αγοράσαμε το προϊόν. Έτσι, έχουμε έτοιμη τη λίστα κάθε φορά, και απλά την εκτυπώνουμε. Αν έχουμε κάτι ήδη σπίτι και δεν χρειάζεται να το αγοράσουμε απλώς σημειώνουμε ότι το έχουμε! Με αυτόν τον τρόπο, δεν κάνουμε άσκοπες βόλτες στο σούπερμάρκετ και αγοράζουμε αυτά που πραγματικά χρειαζόμαστε, χωρίς να ξεφεύγουμε. Επιπλέον, καλό είναι να μην πηγαίνουμε πεινασμένοι για ψώνια, καθώς είναι πολύ πιθανόν να καταλήξουμε με σνακ πλούσια σε ζάχαρη, λίπος και αλάτι.
- Στο σούπερμαρκετ διαβάζουμε σωστά τις ετικέτες τροφίμων. Πολλές φορές οι διαφημίσεις μας παρασύρουν και μας παρουσιάζουν κάποια τρόφιμα ως “υγιεινές” επιλογές ή “διαιτητικές” επιλογές. Στην πραγματικότητα, όμως, δεν σημαίνει ότι τα τρόφιμα που παρουσιάζονται ως πιο υγιεινά είναι πραγματικά καλύτερες επιλογές!!! Ας πάρουμε για παράδειγμα τα βιολογικά τσιπς από λαχανικά. Όπως και να τα παρουσιάσουμε, βιολογικά ή μη, από παντζάρι ή πατάτα, τα τσιπς είναι τσιπς. Είναι τρόφιμα πλούσια σε αλάτι και λιπαρά! Επομένως, διαβάζουμε την ετικέτα στο πίσω μέρος της συσκευασίας και βλέπουμε πίσω από τη διαφήμιση!
- Τοποθετούμε τα πιο θρεπτικά τρόφιμα σε εύκολα προσβάσιμο σημείο. Με αυτόν τον τρόπο αν θέλουμε να φάμε ένα σνακ έχουμε άμεση πρόσβαση σε φρούτα και λαχανικά, και όταν ανοίξουμε το ψυγείο να δούμε το γιαούρτι, και το τυρί και να τα επιλέξουμε σε σχέση με έτοιμα γλυκά και σνακ.
Επομένως, η προετοιμασία για τη νέα “πιο υγιεινή” χρονιά ξεκινά νωρίς, με έγκυρη ενημέρωση και οργάνωση! Η υγιεινή διατροφή δεν χαρατηρίζεται από στέρηση, αλλά από ποικιλία τροφίμων, υφών, γεύσεων και απολαυστικών συνταγών!
5 φυσιολογικά χαρακτηριστικά του σώματος που έχουμε παρεξηγήσει
Μήπως έχουμε ξεχάσει τα φυσιολογικα χαρακτηριστικά του σωματός μας;
Τα φίλτρα & η επεξεργασία των φωτογραφιών (δικών μας και των μοντέλων) μας έχουν κάνει να θεωρούμε ότι δεν είναι φυσιολογικά ή δεν πρεπει να έχουμε κάποια χαρακτήριστικα του σώματός μας.
Γιατί να μη συγκριθείς με ένα μοντέλο!
- Η κυτταρίτιδα είναι φυσιολογικη στις γυναίκες λόγω της διαμόρφωσης του ιστού. Έτσι, σε αντίθεση με τους άνδρες, το γυναικείο σώμα μπορεί να εμφανίσει αυτή την ανομοιομορφία στο δέρμα.
- Ομοίως και το "λιπακι", ουσιαστικά το έξτρα δέρμα στην περιοχή της μασχάλης, είναι φυσιολογικό! Πώς θα είχαμε ευχέρεια κίνησης χεριών αλλιώς;
- Αν νιώθετε την κοιλιά σας πιο φουσκωμένη μετά από ένα γευμα, είναι λογικό! Μετά το γεύμα ξεκινά η διαδικασία της πέψης, ενώ το φαγητό που μόλις καταναλώσατε έχει εισέλθει στον γαστρεντερικό σωλήνα. Μάλιστα, ο στόμαχος, ενώ είναι σαν μια "άδεια σακούλα" κατά τη νηστεία, μετά το γεύμα γεμίζει με το βλωμό από το φαγητό, και τα γαστρικά υγρά! Στην περιπτωση έντονου φουσκωματος ή και πονου, επικοινωνήστε με τον ιατρο σας!
- Ανέβηκατε στη ζυγαριά και σας έδειξε επιπλέον κιλά μέσα σε μια μέρα ή ζυγιζετε λιγότερα κιλά το πρωι σε σχέση με το απόγευμα; Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό και οφείλεται στις αλλαγές στα υγρά που γίνονται καθημερινά!
- Κάθεστε και παρατηρείτε πτυχές στην κοιλιά σας, τα ονομαζόμενα stomach rolls; Το ίδιο έχουν όλοι οι άνθρωποι, ακόμη και τα μοντέλα, γιατί έτσι είναι το ανθρώπινο σώμα! Απλώς στις φωτογραφίες, η προετοιμασία για τη φωτογράφηση, ο φωτισμός και η στάση του σώματος είναι τέτοια ώστε να μην δημιουργούνται μπροστά στην κάμερα!
Θυμηθείτε: το σώμα σας ειναι το λιγότερο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό σας! Είμαστε πολλά παραπάνω από το σώμα μας! Ακόμη και αν θέλουμε να το αλλάξουμε, θα πρέπει να το κάνουμε με αγάπη, και όχι ως τιμωρία!
Ελαιόλαδο ή εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο;
Στην καθημερινότητα μπορεί να αναφερόμαστε στο ελαιόλαδο που χρησιμοποιούμε απλώς ως «ελαιόλαδο», εφόσον είναι το έλαιο της ελιάς. Στην βιομηχανία τροφίμων όμως, και σύμφωνα με τη νομοθεσία το ελαιόλαδο δεν είναι αυτό που νομίζουμε και αυτό που έχουμε συνηθίσει.
Αναφορικά με το έλαιο της ελιάς διακρίνουμε τρεις κατηγορίες. Το «εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο», το «παρθένο ελαιόλαδο» και το «ελαιόλαδο». Τα τρία διαφορετικά αυτά έλαια διαφέρουν στην τιμή, την γεύση, το χρώμα και τα οργανοληπτικά τους χαρακτηριστικά, και τα αντιοξειδωτικά. Το έλαιο που συνήθως χρησιμοποιούμε στο σπίτι, ως νησί ελαιοπαραγωγών είναι το «εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο».
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη νομοθεσία το «εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο» είναι το έλαιο της ελιάς, το οποίο λαμβάνεται μέσω μηχανικών μεθόδων (ψυχρή εκχύλιση) ή άλλων φυσικών επεξεργασιών που δεν επιφέρουν αλλοίωση του ελαίου (πλύση και έκθλιψη ελαιοκάρπου, μετάγγιση, φυγοκέντριση και διήθηση ελαίου) και έχει οξύτητα μικρότερη του 0,8%. Το «παρθένο ελαιόλαδο» λαμβάνεται μέσω των παραπάνω μεθόδων και έχει οξύτητα μικρότερη του 2%, ενώ το «ελαιόλαδο» είναι μείγμα εξευγενισμένου ελαιολάδου (βλ. παρακάτω) και βρώσιμου παρθένου ελαιολάδου με οξύτητα όχι μεγαλύτερη από 1%.
Ας μην ξεχνάμε όμως και το ελαιόλαδο λαμάντε, το οποίο προέρχεται από ελαιόλαδο, το οποίο λαμβάνεται μέσω μηχανικών μεθόδων (ψυχρή εκχύλιση) ή άλλων φυσικών επεξεργασιών που δεν επιφέρουν αλλοίωση του ελαίου, αλλά έχει οξύτητα μεγαλύτερη του 2% και δεν είναι κατάλληλο προς κατανάλωση, αλλά ύστερα από επεξεργασία μετατρέπεται σε εξευγενισμένο ή ραφιναρισμένο ελαιόλαδο.
Τα παραπάνω έλαια διαφέρουν αρκετά στο χρώμα και την οσμή, με τα βέλτιστα χαρακτηριστικά να ανήκουν στο «εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο», ενώ υπάρχουν και διαφορές στη συγκέντρωση αντιοξειδωτικών και άλλων ευεργετικών για την υγεία ουσιών.
Το ελαιόλαδο διαθέτει και ισχυρισμό υγείας, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA). Η κατανάλωση πολυφαινολών ελαιολάδου προστατεύει την LDL-χοληστερόλη από την οξείδωση, ύστερα από καθημερινή κατανάλωση 5mg υδροξυτυροσόλης και παραγώγων της (σύμπλεγμα ελευρωπαΐνης και τυροσόλης), τα οποία προέρχονται από 20γρ. ελαιόλαδο. Παράλληλα, το ελαιόλαδο είναι τρόφιμο με «υψηλή περιεκτικότητα σε μονοακόρεστα λιπαρά».
Στο ελαιόλαδο δεν προστίθενται συντηρητικά. Για την βέλτιστη συντήρηση του ελαιολάδου θα πρέπει να φυλάσσεται σε δροσερό, σκιερό μέρος, σε δοχείο με σκούρο χρώμα. Ιδανικά θα πρέπει να καταναλώνεται εντός 18 μηνών.
Κατά το μαγείρεμα καλό είναι να χρησιμοποιείται προς το τέλος, έτσι ώστε να διατηρηθούν οι αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχει. Μάλιστα, χάρη σε αυτές τις αντιοξειδωτικές ουσίες το ελαιόλαδο δεν «καταστρέφεται» εύκολα, καθώς τα αντιοξειδωτικά «θυσιάζονται» για να παραμείνουν τα ακόρεστα λιπαρά του ελαιολάδου αναλλοίωτα. Όμως αυτό σημαίνει ότι δεν θα προσφέρουμε στον οργανισμό μας όλα αυτά τα αντιοξειδωτικά αν αφήσουμε για πολλή ώρα το ελαιόλαδο σε υψηλές θερμοκρασίες.
Τέλος, άλλη μια παρανόηση σχετικά με το ελαιόλαδο και άλλα έλαια είναι η θερμιδική πυκνότητά του. Το ελαιόλαδο, όπως και όλα τα άλλα έλαια (π.χ. ηλιέλαιο) περιέχουν 9 θερμίδες ανά γραμμάριο. Επομένως, είτε χρησιμοποιήσουμε ελαιόλαδο είτε κάποιο άλλο έλαιο, το θερμιδικό περιεχόμενο παραμένει το ίδιο, αλλά η ποιότητα του ελαιολάδου (ειδικά του «εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου») είναι σαφώς ανώτερη.
Συνοψίζοντας, στο τρόφιμο ελαιόλαδο έχουμε διάφορες κατηγορίες και ποιότητες. Ας δώσουμε προσοχή στο ελαιόλαδο που αγοράζουμε ή/και παράγουμε, και ας παρατηρήσουμε και τα τρόφιμα (παξιμάδια, κριτσίνια, κ.α.) που αγοράζουμε τα οποία επί το πλείστον χρησιμοποιούν «ελαιόλαδο».
Βιβλιογραφία