Body Shaming: τι επίπτωση έχει στη διατροφή και την υγεία μας;
Τον σχολιασμό του σώματος (body shaming), με σκοπό την ανάδειξη «προβληματικής εικόνας» σχεδόν όλοι μας, κάποια στιγμή τον έχουμε ζήσει. Από την φράση «πάχυνες», μέχρι τη φράση «κόκκαλο έχεις γίνει», ο σχολιασμός ενός σώματος δεν έχει θετική επίδραση στο άτομο-αποδέκτη του σχολίου, ανεξαρτήτως του σκοπού, της ιδιοσυγκρασίας και του επαγγέλματος του ατόμου που έκανε το σχόλιο. Το να δικαιολογηθούμε ότι κάνουμε ένα σχόλια «για καλό», δεν βελτιώνει την κατάσταση, και ειδικά σε άτομα με προδιάθεση ή άτομα που πάσχουν από διατροφικές διαταραχές (διαγνωσμένες ή μη).
Η έρευνα δείχνει ότι το φαινόμενο του body shaming όχι μόνο δεν κινητοποιεί τα άτομα, αλλά τα οδηγεί σε αρνητικές για την υγεία συμπεριφορές, και χαμηλότερη ποιότητα ζωής. Το φαινόμενο του body shaming και οι επιπτώσεις του εκτείνεται, δυστυχώς, και στα παιδιά! Συγκεκριμένα, τα άτομα τα οποία δέχονται αρνητικά σχόλια για το σώμα τους φαίνεται να είναι πιο πιθανό να ακολουθούν μη υγιεινά πρότυπα διατροφής, καθώς και να καταφεύγουν σε υπερφαγικά επεισόδια ή να παραλείπουν γεύματα, να ασκούνται λιγότερο, ενώ φαίνεται να αποφεύγουν τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και να απομονώνονται κοινωνικά. Πειραματικές μελέτες δείχνουν ότι έκθεση σε στερεότυπα ή σε περιεχόμενο που στιγματίζει το υπερβάλλον σωματικό βάρος και ο κοινωνικός αποκλεισμός οδηγούν τα άτομα σε αυξημένη πρόσληψη τροφής, ενώ μελέτες σχετικές με εμπειρίες στιγματισμού στην καθημερινότητα δείχνουν συσχέτιση του στιγματισμού αυτού με μειωμένο κίνητρο για απώλεια βάρους, και λιγότερο υγιεινές διατροφικές συμπεριφορές.
Σχολιάζοντας, λοιπόν, το σώμα ενός ατόμου που έχει υψηλότερο από το «αναμενόμενο» βάρος ή πήρε βάρος δεν βοηθάει. Μάλιστα, ας μην ξεχνάμε ότι το άτομο ενδέχεται να πήρε βάρος λόγω φαρμακευτικής αγωγής, λόγω προβλημάτων ψυχικής υγείας, λόγω διατροφικών διαταραχών (π.χ. αδηφαγική διαταραχή) ή ακόμη και λόγω θεραπείας από διατροφική διαταραχή! Ακόμη, όμως, και όταν σχολιάζουμε το σώμα ενός ατόμου με χαμηλότερο από το «αναμενόμενο» βάρος, ή σχολιάζοντας -ακόμη και θετικά- την απώλεια βάρους ενός ατόμου θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το εν λόγω άτομο ενδέχεται να πάσχει από μια ασθένεια που οδηγεί σε απώλεια βάρους (π.χ. καρκίνος) ή να πάσχει από διατροφική διαταραχή (π.χ. ανορεξία) και το σχόλιο για την απώλεια βάρους να οδηγήσει σε αύξηση της έντασης των συμπτωμάτων της νόσου.
Η πρόληψη και η αντιμετώπιση του στιγματισμού του σώματος ανηλίκων και ενηλίκων είναι απαραίτητη και περιλαμβάνει το κοινωνικό σύνολο, από το σχολείο έως και τους επαγγελματίες υγείας που πολλές φορές εμφανίζουν προκαταλήψεις σχετικά με το αυξημένο βάρος. Η ενημέρωση του κοινού και των επαγγελματιών υγείας σχετικά με το φαινόμενο αυτό και τις επιπτώσεις του, καθώς και μέτρα για πρόληψής του σε διαφημίσεις, αναρτήσεις και από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον είναι απαραίτητα.
Το -κλινικά- αυξημένο σωματικό βάρος έχει σύνθετη αιτιολογία, και για την μείωση του σωματικού βάρους, εφόσον το επιθυμεί κανείς, δεν αρκεί η θέληση, ούτε βοηθά ο σχολιασμός-παρότρυνση για απώλεια βάρους μέσω σχολίων για το σώμα. Η αξία του κάθε ανθρώπου δεν μετριέται σε κιλά, ενώ η υγεία του ατόμου δεν εξαρτάται μόνο από το σωματικό του βάρος. Η αποδοχή και η αγάπη για το σώμα μας, ανεξαρτήτως βάρους, είναι σημαντική και θα πρέπει να ξεκινά από την παιδική ηλικία!
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 27-31 Αυγούστου 2018
1. Πριν λίγες μέρες ακούσα και πάλι (δυστυχώς από επαγγελματία υγείας) τον διαδεδομένο μύθο ότι η ζάχαρη "ταΐζει" τον καρκίνο.
Πέρα από το γεγονός ότι είναι μύθος, ο οποίος καταρρίπτεται άμεσα αν σκεφτούμε τη φυσιολογία και βιοχημεία του σώματός μας, ας σκεφτούμε τους ασθενείς και τη σημασία της κατάστασης θρέψης σε αυτή την ομάδα ασθενών.
Η κατάσταση θρέψης των ασθενών με καρκίνο είναι πολύ σημαντική. Ένα μεγάλο μέρος των ασθενών βρίσκονται ήδη σε υποθρεψία κατά τη διάγνωση, ενώ αρκετοί καταλήγουν λόγω της καρκινικής καχεξίας. Μάλιστα, η υποθρεψία μπορεί να επιρρεάσει την πρόγνωση των ασθενών και την εξέλιξη της ασθένειας.
Η απώλεια βάρους σχετίζεται με δυσχερή πρόγνωση, χαμηλή ποιότητα ζωής, χαμηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, αυξημένες παρενέργειες της θεραπείας και χαμηλότερη απόκριση στην αντικαρκινική θεραπεία. Η απώλεια βάρους κατά τη διάγνωση έχει συσχετιστεί με μικρότερο χρόνο επιβίωσης, ενώ αποτελεί ανεξάρτητο προγνωστικό παράγοντα.
Οι ασθενείς είτε λόγω της νόσου, είτε λόγω της θεραπείας έχουν χαμηλή όρεξη και πρόωρο κορεσμό, με αποτέλεσμα να μην τρωνε επαρκώς. Επομένως, εαν ο ασθενής θέλει να φάει γλυκό, ας μην του το στερήσουμε!!!
Ας σεβαστούμε τους ασθενείς, τις οικογένειές τους και την επιστήμη και ας μη διαδίδουμε μύθους, που ενδέχεται να επιρρεάσουν αρνητικά τον ασθενή.
Βιβλιογραφία:
Mantzorou M, Koutelidakis A, Theocharis S, Giaginis C. Clinical Value of Nutritional Status in Cancer: What is its Impact and how it Affects Disease Progression and Prognosis? Nutrition and cancer. 2017;69(8):1151-76. doi: 10.1080/01635581.2017.1367947
2. Τα παιδιά ακολουθούν το παράδειγμα των γονέων!
Μια νέα μελέτη έδειξε ότι παιδιά των οποίων οι μητέρες που ακολουθούσαν υγιεινό τρόπο ζωής (υγιεινή διατροφή, τακτική άσκηση, υγιές σωματικό βάρος, μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, αποφυγή καπνίσματος) έχουν 75% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν παχυσαρκία!!!
Όταν και τα παιδιά και οι μητέρες ακολουθούν αυτές τις υγιεινές συνήθειες ο κίνδυνος εμφάνισης παχυσαρκίας μειώνεται κατά 82%!
3. Ξεκινήσαμε δίαιτα!
Μήπως όμως σαμποτάρουμε την προσπάθειά μας, χωρίς να το θέλουμε;
Διαβάστε μερικούς τρόπους με τους οποίους άθελα γινόμαστε σαμποτέρ του εαυτού μας!
4. Με το πέρας του καλοκαιριού ξεκινάμε και πάλι δίαιτα.
Αυτή την εποχή επανέρχονται στο προσκήνιο διάφορες ανορθόδοξες και δυνητικά επικίνδυνες δίαιτες που υπόσχονται άμεση και ανώδυνη απώλεια βάρους.
Πέρα από το γεγονός ότι μόνο ανώδυνη δεν θα είναι η απώλεια βάρους, το βάρος επανέρχεται και πάλι, μαζί με τους φίλους του, τα επιπλέον κιλά!
Πώς θα ξεχωρίσουμε μια πράδοξη δίαιτα; Δείτε την απάντηση στα επόμενα άρθρα:
Πώς ξεχωρίζουμε μια παράδοξη δίαιτα; Διαβαστε το Μέρος Α' και Β'
5. Ζάχαρη, μέλι ή γλυκαντικό; Τι είναι προτιμότερο για την υγεία και το βάρος μας;
Η υπερκατανάλωση ελευθέρων σακχάρων είναι γεγονός. Η χρήση των γλυκαντικών είναι ένας τρόπος μείωσης της προσλαμβανόμενης ζάχαρης, αρκεί να γίνεται σωστά!
Διαβάστε περισσότερα εδώ!
Φυτικές ίνες: Γιατί είναι τόσο σημαντικές & ποιά η επίδρασή τους στην υγεία;
“The lifesaving food 90% aren’t eating enough of” (“Το τρόφιμο που σώζει ζωές και το 90% των ατόμων δεν καταναλώνει επαρκώς”) ήταν ο τίτλος ενός προσφατου άρθρου του BBC. Αν και τέτοιοι τίτλοι είναι επί τον πλείστον παραπλανητικοί, και τους βλέπουμε σε μη αξιόπιστες πηγές, όμως αυτή τη φορά, ο τίτλος δεν είναι παραπλανητικός!
Το εν λόγω τρόφιμο είναι οι φυτικές ίνες!
Οι φυτικές ίνες είναι υδατάνθρακες που δεν χρημιποιούνται από τον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά αντιθέτως από τα βακτήρια του εντέρου, ώντας η τροφή τους. Ο Τα προϊόντα του μεταβολισμού των φυτικών ινώ απο τα βακτήρια είναι και τα λιπαρά οξέα μικρής αλύσου και άλλες ενώσεις σημαντικές για την υγεία μας (πχ. προστασία από καρκίνο του παχέος εντέρου). Τα όσπρια, τα δημητριακά, οι σπόροι, τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν εξαιρετικές πηγές φυτικών ινών.
Η έρευνα έχει δείξει ότι η κατανάλωση προιόντων ολικής άλεσης βοηθάει στην μείωση του κινδύνου για εμφάνιση ασθενειών, όπως τον καρκίνο του πεπτικού συστήματος, και τα καρδιαγγειακά, ενώ βοηθούν στην αποφυγή της απότομης ανόδου της γλυκόζης του αίματος μετά το γεύμα. Μάλιστα, διαβητικοί που ακολουθούν διατροδή υψηλή σε φυτικές ίνες χρειάζονται λιγότερη ινσουλίνη από αυτούς που δεν καταναλώνουν αρκετές φυτικές ίνες. Επιπλέον, επιφέρουν γρηγορότερο κορεσμό, γεγονός που συμβάλλει στον έλεγχο του σωματικού βάρους.
Νέα μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό the Lancet αναδυκεικνύει την σημαντικότητα των φυτικών ινών για την υγεία μας. Συγκεκριμένα, άτομα που καταναλώνουν υψηλή ποσότητα φυτικών ινών και προϊόντων ολικής άλεσης βρίσκονται σε χαμηλότερο κίνδυνο για χρόνιες νόσους, σε σχέση με εκείνους που καταναλώνουν μικρότερες ποσότητηες. Αναλυτικά, παρατηρήθηκε 15-30% μείωση στην θνησιμότητα και την θνησιμότητα λόγω καρδιαγγειακών στα άτομα που καταναλώνουν την υψηλότερη ποσότητα φυτικών ινών, σε σχέση με τα άτομα που καταναλώνουν τη χαμηλότερη ποσότητα φυτικών ινών! Παράλληλα, η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε φυτικές ίνες μειώνει την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού, διαβήτη τύπου 2 και καρκίνου του παχέος εντέρου κατά 16-24%.
Επιπλέον, αυξημένη κατανάλωση φυτικών ινών σχετίστηκε με χαμηλότερο σωματικό βάρος, και χοληστερόλη σε σχέση με χαμηλή κατανάλωση φυτικών ινών! Για κάθε αύξηση κατά 8 γραμμάρια φυτικών ινών/ ημέρα, η θνησιμότητα και η εμφάνιση στεφανιαίας νόσου, διαβήτη τύπου 2, και καρκίνου του παχέος εντέρου μειώθηκαν κατά 5-27%, ενώ για κάθε 15 γραμμάρια αύξηση σε κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης οι παραπάνω νόσοι μειώθηκαν κατά 2-19%. Μπορούμε να “γλιτώσουμε” 26 θανάτους ανά 1.000 ανθρώπους με αυξημένη κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης!
Συστήνεται να καταναλώνουμε περί τα 25-30 γρ φυτικών ινών ημερησίως! Η παραπάνω μετα-ανάλυση έδειξε ότι 29 γραμμάρια φυτικών ινών την ημέρα είναι αρκετά, αλλά ακόμη υψηλότερη πρόσληψη ενδέχεται να έχει επιπρόσθετα οφέλη!
Πώς θα το καταφέρουμε;
1. Διαλέγουμε προϊόντα ολικής άλεσης! Πλέον τα προιόντα ολικής άλεσης είναι πολύ πιο γευστικά, σε σχέση με μερικά χρόνια πριν, ενώ είναι πιο θρεπτικά και χορταστικά, σε σχέση με προϊόντα μη-ολικής άλεσης.
2. Τρώμε φρούτα σαν σνακ, και τα προσθέτουμε σε σαλάτες και γεύματα (πχ. γιαούρτι/γάλα με δημητριακά και φρούτα)
3. Τρώμε σαλάτα σε κάθε κύριο γεύμα, και προσθέτουμε έξτρα λαχανικά σε σάλτσες και σούπες
4. Βάζουμε τα όσπρια & τα λαδερά στο πρόγραμμά μας, σε εβδομαδιαία βάση. Οι συνταγές με όσπρια έχουν αυξηθεί το τελευταίο διάστημα, χάρη στην αύξηση των vegeterian και vegan!
Οι φυτικές ίνες λοιπόν είναι από τα σημαντικότερα θρεπτικά συστατικά που δυστυχώς πολλοί δεν λαμβάνουν σε επαρκείς ποσότητες! Μάλιστα, χάρη σε ακραίες δίαιτες, όπως πρωτεϊνικές χαμηλών υδατανθράκων (keto, Atkins κ.α.) πολλοί λαμβάνουν ελάχιστες εως μηδαμηνές ποσότητες φυτικών ινών, γεγονός που έχει αρνητική επίδραση στην υγεία ποικιλοτρόπως!
Τραγανά ψητά ρεβύθια
Τραγανά ψητά ρεβύθια, ιδανικά για σνακ και σαλάτες!
Κλασσικά τα ρεβύθια τα τρώμε ως κύριο γεύμα. Μπορούμε όμως να τα ψήσουμε και να τα απολάυσουμε και ως ένα υγιεινό και θρεπτικό σνακ, ή να τα βάλουμε σε σαλάτες.
Τι θα χρειαστείτε:
- 2 φλ. βρασμένα ρεβύθια
- 2 κ.σούπας εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο
- Μπαχαρικά της επιλογής σας. Μπορείτε να χρησιμοποιείστε αγαπημένα μπαχαρικά ή συνδυασμούς όπως κανέλλα, pumpkin spice, κάρρυ και τζίντζερ, τσίλι, και ο,τι άλλο μίγμα ή μπαχαρικό σας αρέσει!
Εκτέλεση:
- Στραγγίζουμε και στεγνώνουμε καλά τα νερόβρστα ρεβύθια με μια πετσέτα.
- Τα αφήνουμε να κρυώνουν λίγο πάνω στην πετσέτα, ενώ αφαιρούμε τη φλούδα τους.
- Τοποθετούμε τα ρεβύθια σε ένα μπολ, ρίχνουμε 2 κ. σούπας εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και ανακατεύουμε.
- Προσθέτουμε τα μπαχαρικά της επιλογής μας και ανακετεύουμε.
- Σε ένα ταψί βάζουμε αντικολλητικό χαρτί και απλώνουμε επάνω τα ρεβύθια.
- Ψήνουμε στο φούρνο στους 200 βαθμούς στον αέρα ή στους 220 βαθμούς για 30-40 λεπτά ή μέχρι να γίνουν τραγανά. Μπορείτε κάθε 10 λεπτά να ανακινείτε το ταψί (και να "γυρίσουν" τα ρεβύθια) για να ψηθούν ομοιόμορφα τα ρεβύθια.
- Δοκιμάστε και προσθέστε αν θέλετε επιπλέον μπαχαρικά!
- Αφήστε τα να κρυώσουν λίγο.
- Καλή απόλαυση!
Πάρτε ιδέες για ψητά ρεβύθια με διάφορα μπαχαρικά από εδώ.