Dietary Supplements on Controlling Multiple Sclerosis Symptoms and Relapses: Current Clinical Evidence and Future Perspectives
Tryfonos, C.; Mantzorou, M.; Fotiou, D.; Vrizas, M.; Vadikolias, K.; Pavlidou, E.; Giaginis, C. Dietary Supplements on Controlling Multiple Sclerosis Symptoms and Relapses: Current Clinical Evidence and Future Perspectives. Medicines 2019, 6, 95.
Background: Multiple sclerosis (MS) constitutes a chronic progressive demyelinating disease which negatively affects the central nervous system. MS symptoms detrimentally affect the quality of life, as well as the life expectancy of MS patients. In this aspect, the present study aims to critically summarize and evaluate the currently available clinical studies focusing on the potential beneficial effects of dietary supplements on controlling MS symptomatology and relapse. Methods: PubMed database was comprehensively searched, using relative keywords to identify clinical trials that investigated the beneficial effects of dietary supplementation against MS symptomatology and progression. 40 clinical trials were found, which were divided into categories. Results: Nutritional status of MS patients, as well as supplementation have been suggested as potential factors affecting progression. Several substantial studies have documented a systematically high prevalence of vitamin A, B12 and D3 deficiency amongst MS patients. At present, clinical data have suggested that most of the dietary supplements under study may exert antioxidant and anti-inflammatory properties, improving depression symptomatology and quality of life overall. However, malnutrition risk in MS patients has not been adequately explored in order for more precise conclusions to be drawn. The supplements that may have a positive effect on MS are vitamins, fatty acids, antioxidants, phytochemicals and melatonin. Conclusions: Several dietary supplements may decrease inflammation and fatigue, also increasing also autoimmunity tolerance in MS patients, and thus improving quality of life and life expectancy. Currently, there is no effective clinical indication for applying dietary supplementation as complementary treatment against MS symptomatology.
40 μελέτες γύρω από την επίδραση της συμπληρωματικής αγωγής για την πολλαπλή σκλήρυνση δεν έδειξαν σαφή αποτελέσματα για τη χρησιμότητά της ως συμπληρωματική αγωγή για την συμπτωματολογία της νόσου.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) αναδεικνύεται ως μία πολύπλοκη και συνεχώς εξελισσόμενη ασθένεια, που συχνά περικλείει σκληρές προκλήσεις για τους ασθενείς και τους κλινικούς ερευνητές. Παρά την αντίξοη φύση της ασθένειας, οι ερευνητές επιδιώκουν να κατανοήσουν πλήρως την πορεία και τη δυναμική της.
Τα συμπληρώματα διατροφής, αν και δεν προσφέρουν ένα θαυματουργικό θεραπευτικό μέσο, αναδεικνύονται ως ένα σημαντικό πεδίο έρευνας στην προσπάθεια να ελαχιστοποιηθούν τα συμπτώματα της ΣΚΠ. Αποτελείται από ποικίλες ουσίες, από βιταμίνες έως λιπαρά οξέα και φυτοχημικά, που ενδέχεται να έχουν αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, και ενδέχεται να βελτιώνουν την κατάσταση της κατάθλιψης και την γενικότερη ποιότητα ζωής.
Ωστόσο, η κατανόηση της σχέσης μεταξύ υποσιτισμού και ΣΚΠ παραμένει ανολοκλήρωτη και απαιτεί περαιτέρω έρευνα. Τέλος, παρά τις ενδείξεις για τον πιθανό θετικό ρόλο των συμπληρωμάτων διατροφής, δεν υπάρχει ακόμη ισχυρή κλινική απόδειξη για την εφαρμογή τους ως συμπληρωματική θεραπεία για την ελάφρυνση των συμπτωμάτων της ΣΚΠ. Αυτό υπογραμμίζει την αναγκαιότητα για περαιτέρω, σύνθετες και πολυδιάστατες ερευνητικές προσπάθειες.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού, πατώντας εδώ.
Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.
Τι να προσέξω στα τρόφιμα που αγοράζω;
Πολλές φορές πάμε γρήγορα στο σούπερμάρκετ, πεινασμένοι, και αγοράζουμε τρόφιμα χωρίς πολλή σκέψη. Έτσι όμως ενδέχεται να μην κάνουμε τις πιο υγιεινές επιλογές. Τι πρέπει να προσέχουμε όταν αγοράζουμε τρόφιμα;
Αυτό που βλέπουμε στις συσκευασίες τροφίμων είναι το μπροστινό μέρος, όμως δεν σημαίνει ότι αυτό που αναγράφεται είναι και το αληθές. Αντίθετα, διαβάζοντας το πίσω μέρος της συσκευασίας θα έχουμε μια καλύτερη εικόνα για το τρόφιμο. Εκεί θα δούμε τα συστατικά και τα αλλεργιογόνα, την ημεορμηνία λήξης του προϊόντος, ποια είναι η μια μερίδα, και τις διατροφικές πληροφορίες του προϊόντος.
Στον πίνακα με τις διατροφικές πληροφορίες θα διαβάσουμε πόσες θερμίδες (kcal) περιέχει το προϊόν, πόσους υδατάνθρακες και σάκχαρα, φυτικές ίνες, λιπαρά και κορεσμένα λιπαρά, πρωτεΐνες, αλάτι και πρόσθετες βιταμίνες και μέταλλα, ανά 100 γραμμάρια ή ml, και ανά μερίδα. Είναι σημαντικό να διαβάσουμε ποιά είναι η μερίδα του προϊόντος, καθώς μια συσκευασία, όσο μικρή και αν μας φαίνεται μπορεί να περιέχει πάνω από μια μερίδες. Για παράδειγμα, στα πατατάκια η μερίδα είναι τα 25 γραμμάρια, όχι όλη η συκευασία (70 γραμμάρια)!
Επίσης, υπάρχουν αρκετά παραδείγματα όπου στην μπροστινή πλευρά της συσκευασίας αναγράφεται ότι το προϊόν δεν περιέχει ζάχαρη, ενώ στην πίσω πλευρά, στα συστατικά, αναγράφεται ότι το προϊόν περιέχει κάποιο άλλο σάκχαρο, όπως μέλι, σιρόπι γλυκόζης, συμπυκνωμένο χυμό φρούτων, λακτόζη, φρουκτόζη και άλλα σιρόπια ή σάκχαρα. Επομένως, το προϊόν δεν περιέχει κρυσταλλική ζάχαρη, αλλά μια εναλλακτική πηγή ζάχαρης, χωρίς διαφορά στη θρεπτική αξία του.
Επιπλέον, στα συστατικά θα διαβάσουμε και τα πρόσθετα τροφίμων ή τα “Ε”, τα οποία έχουν κακή φήμη, χωρίς όμως να σημαίνει ότι είναι επιβλαβή, καθώς τα τρόφιμα και τα πρόσθετα υπόκεινται σε αυστηρούς ελέγχους. Ακόμη και η βιταμίνη C (ασκορβικό οξύ) που πολλές φορές χρησιμοποιείται ως πρόσθετο έχει αριθμό Ε. Παράλληλα, λέγεται ότι πρέπει να αποφεύγουμε τρόφιμα με συστατικά που δεν μπορούμε να προφέρουμε. Αυτή η πρακτική φυσικά δεν έχει επιστημονική τεκμηρίωση, καθώς πολλά ευεργετικά θρεπτικά συστατικά και ουσίες έχουν περίπλοκες ονομασίες.
Τέλος, ενώ στον πίνακα με τη διατροφική αξία των προϊόντων αναγράφονται τα κορεσμένα λιπαρά, δεν αναγράφονται τα τρανς λιπαρά οξέα. Όμως, αν διαβάσουμε τα συστατικά μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε, καθώς αναφέρονται ως υδρογωνομένα (φυτικά) έλαια, ή μερικώς υδρογωνομένα (φυτικά) έλαια. Ειδικά αν αναφέρονται πριν από πηγές ακόρεστων και κορεσμένων λιπαρών, τότε ενδέχεται το προϊόν να περιέχει σχετικά μεγάλη ποσότητα τρανς λιπαρών. Στην Αμερική, η ετικέτα τροφίμων αναγράφει μαζί με τα κορεσμένα λιπαρά, εαν το τρόφιμο περιέχει τρανς λιπαρά.
Η διατροφή μας έχει αντίκτυπο στην υγεία μας, επομένως, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με το τι βάζουμε στο καλάθι του σούπερμαρκετ, και στο σπίτι μας. Είναι απαραίτητος ο έλεγχος των συσκευασιών τροφίμων, έτσι ώστε να είμαστε ενημερωμένοι για το τι περιέχει το τρόφιμο που επιλέξαμε, και να είμαστε σίγουροι ότι κάναμε την κατάλληλη επιλογή.
Η πειθαρχια είναι ένας μυς!
Η πειθαρχια είναι ένας μυς! Όσο γυμνάζεται, τόσο ενδυναμώνεται!
Πόσες φορές έχεις πιστεψει ότι δεν έχεις την πειθαρχια που χρειάζεται για να επιτυχεις ένα στόχο;
Πόσες φορές θαύμασες κάποιον για την πειθαρχια που δείχνει;
Η πειθαρχία χρειάζεται εξάσκηση για να δυναμωσει! Κάθε φορά που την ασκείς, κάθε φορά που επιμένεις στην επιθυμητή σκέψη ή συμπεριφορά, τόσο πιο ευκολο γίνεται και τόσο πιο πιθανο να την επαναλαβεις και την επόμενη φορα!
Πρέπει να αποφεύγουμε "τα 3 λευκά";
Αλάτι, ζάχαρη και λευκό αλεύρι
Τα 3 λευκά όπως ονομάζουν πολλοί έχουν δαιμονοποιηθεί αρκετά.
Όμως, τι ισχύει; Πρέπει να τα αποφεύγουμε ή να τα εντάξουμε με μέτρο στη διατροφή μας;
Αναφορικά με τη ζάχαρη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει τη μείωση πρόσληψης των ελεύθερων σακχάρων στο 5-10% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης. Αυτό σημαίνει οτι θα πρέπει η πρόσληψή της να είναι χαμηλή, όχι μηδενική. Επίσης, υπάρχει σύγχυση σχετικά με το ποια είναι η ζάχαρη & τα ελεύθερα σάκχαρα.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τα ελεύθερα σάκχαρα είναι “Όλοι οι μονοσακχαρίτες και δισακχαρίτες που προστίθενται στα τρόφιμα από τον παρασκευαστή, τον μάγειρα ή τον καταναλωτή, καθώς και τα σάκχαρα που βρίσκονται φυσικά στο μέλι, τα σιρόπια και τους χυμούς φρούτων”. Ο ορισμός αυτός αποκλείει τα φυσικά απαντώμενα σάκχαρα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών και των σακχάρων που βρίσκονται στην κυτταρική δομή των τροφών (πχ. φρούτα & λαχανικά).
Γνωρίζετε ποιά είναι τα πραγματικά υποκατάστατα της ζάχαρης;
Δηλαδή, όπως η λευκή έτσι και η καστανή και η ακατέργαστη ζάχαρη, το μέλι, τα σιρόπια (αγαύης σφενδάμου, ρυζιού, φρουκτοζης, γλυκόζης κ.α.), η ζάχαρη καρύδας, η φρουκτοζη, η μελασσα, το πετιμέζι οι χυμοί (και αυτοί που φτιάχνουμε σπίτι) ανήκουν στα ελεύθερα σάκχαρα/ζάχαρη!
Αναφορικά με το λευκό αλεύρι, σίγουρα δεν έχει την ίδια θρεπτική αξία με το αλεύρι ολικής άλεσης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έχει καμία διατροφική αξία. Επίσης, δεν είναι μόνο το αλεύρι και τα προϊόντα που το περιέχουν οι μόνες πηγές υδατανθράκων & φυτικών ινών που έχουμε! Η υψηλή κατανάλωση φυτικών ινών σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά και σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, καθώς και καλύτερη υγεία εντέρου, μεταξύ άλλων. Συστήνεται η κατανάλωση 20-30 γρ φυτικών ινών την ημέρα με τις πηγές να περιλαμβάνουν τα σιτηρά, τα όσπρια, το ρύζι, τα φρούτα & τα λαχανικά. Αν σε κάποιον δεν αρέσει το ψωμί ολικής άλεσης, μπορεί να εστιάσει σε άλλες πηγές φυτικών ινών και σε άλλα τρόφιμα ολικής άλεσης!
Αναφορικά με το αλάτι, η υψηλή πρόσληψη Νατρίου(> 5 γρ αλάτι/ημέρα) και η ανεπαρκής πρόσληψη Καλίου (<3.5 γρ/ημέρα) συνεισφέρουν στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης και αυξάνουν τον κίνδυνο καρδειαγγειακών. Η έρευνα δείχνει ότι υπερκαταναλώνουμε αλάτι (9–12 γρ./ημερα), ενώ το αλάτι που βάζουμε εμείς στα τρόφιμα αποτελεί το 25% του αλατιού της διατροφής μας.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να μειώσετε την ποσότητα αλατιού που καταναλώνετε.
- Βγάλτε την αλατιέρα από το τραπέζι.
- Μειώστε την ποσότητα αλατιού που βάζετε στο φαγητό κατά το μαγείρεμα.
- Αντικαταστήστε το αλάτι με υποκατάστατα αλατιού που περιέχουν λιγότερο νάτριο.
- Προσθέστε στο φαγητό βότανα, μπαχαρικά ή λεμόνι αντί για αλάτι.
- Προτιμήστε τρόφιμα, που δεν περιέχουν πρόσθετο αλάτι, όπως φρυγανιές και δημητριακά.
- Προτιμήστε τα τρόφιμα με το λιγότερο αλάτι. Ελέγξτε την ετικέτα των τροφίμων στο σουπερμάρκετ και επιλέξτε αυτό με το λιγότερο αλάτι.
- Φτιάξτε μόνοι σας πίτες, πίτσες και σάλτσες χωρίς περίσσεια αλατιού.
- Εάν παραγγείλετε φαγητό, ζητήστε το χωρίς αλάτι.
- Μειώστε τη συχνότητα κατανάλωσης τροφίμων που είναι πλούσια σε αλάτι.
Έχετε μετρήσει τον μεταβολισμό σας;
Η σταδιακή μείωση του αλατιού είναι ο καλύτερος τρόπος για να μειώσετε την ποσότητα που καταναλώνετε χωρίς να το καταλάβετε.
Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων έχει φτιάξει ένα έντυπο με οδηγίες για μείωση αλατιού.
Είναι απαραίτητο να βλέπουμε τη διατροφή ως σύνολο και όχι ως μενονωμένα τρόφιμα, καθώς και ως μέρος του τρόπου ζωής μας. Δεν υπάρχει κάποιο τρόφιμο του οποίου η κατανάλωση αυτόματα θα επιφέρει και αρνητική επίδραση στην υγεία μας ή το βάρος μας.
Πηγές
Guideline: sugars intake for adults and children
Dietary fiber and risk of coronary heart disease: a pooled analysis of cohort studies.
Carbohydrate quality and human health: a series of systematic reviews and meta-analyses