Low FODMAP Diet: Το διατροφικό πρωτόκολλο για όσους ταλαιπωρούνται από το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου
Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου ή Σπαστική Κολίτιδα, όπως λεγόταν παλαιότερα είναι μια ετερογενής, λειτουργική διαταραχή του παχέος εντέρου, και χαρακτηρίζεται από κοιλιακό άλγος, συνοδευόμενο από αλλαγές στην κινητικότητα του εντέρου ή/και τη σύσταση των κενώσεων. Συχνό σύμπτωμα είναι οι διαταραχές στην κινητικότητα του εντέρου (δυσκοιλιότητα/ διάρροια) όπως και κοιλιακή διάταση και δυσφορία.
Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο τεστ, αλλά διαγιγνώσκεται από γαστρεντερολόγο μετά από αποκλεισμό άλλων νόσων και λειτουργικών διαταραχών που έχουν να κάνουν με τη λειτουργία του εντέρου. Βιολογικοί και ψυχολογικοί παράγοντες επηρεάζουν την εμφάνιση του συνδρόμου. Το χρόνιο στρες βεβαια αποτελεί έναν αρκετά κοινό λόγο παθογένεσης του ΣΕΕ.
Η αντιμετώπιση του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου έγκειται στη φαρμακολογική, ψυχολογική και διατροφική αντιμετώπιση. Η διατροφή φαίνεται να παίζει μεγάλο ρόλο στη συμπτωματολογία, συνεπώς η πρώτη γραμμή αντιμετώπισης αποτελείται από αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής.
Στην πρώτη γραμμή συστήνεται να δίνεται προσοχή στην μείωση της κατανάλωσης λιπαρών/τηγανητών & καυτερών τροφίμων, στην μείωση κατανάλωση καφεΐνης, αεριούχων ροφημάτων (μπύρα, αναψυκτικά, σόδα) και αλκοόλ, στην επαρκή πρόσληψη υγρών και φυτικών ινών, και στην πρόσληψη προβιοτικών σκευασμάτων. Επίσης, σημαντική είναι η προσκόλληση σε μια πλήρη ισορροπημένη διατροφή, με τακτικά γεύματα, και με αργή και καλή μάσηση της τροφής.
Στη δεύτερη γραμμή αντιμετώπισης έχουμε τη “low FODMAP diet”, ένα πρωτόκολλο αποκλεισμού, το οποίο επιφέρει βελτίωση των συμπτωμάτων για την πλειονότητα των πασχόντων.
Το πρωτόκολλο αποκλεισμού χωρίζεται σε 3 στάδια:
- Μείωση των FODMAP από τη διατροφή (4-8 εβδομάδες)
- Σταδιακή επανένταξη των FODMAP στη διατροφή (8-10 εβδομάδες)
- Εξατομίκευση (μακροχρόνια)
Το πρωτόκολλο αυτό, λόγω του αποκλεισμού μεγάλης ποικιλίας τροφίμων από πολλές ομάδες τροφίμων, πρέπει να γίνεται πάντοτε υπό την καθοδήγηση εξειδικευμένου στο πρωτόκολλο διαιτολόγου-διατροφολόγου, και να ολοκληρώνονται όλα τα στάδιά του. Η δοκιμή του πρωτοκόλλου χωρίς την αρωγή εξειδικευμένου διαιτολόγου-διατροφολόγου δεν είναι αποτελεσματική και δυνητικά επικίνδυνη για την κατάσταση θρέψης του ατόμου.
Τι είναι τα FODMAPs;
Τα αρχικά σημαίνουν Ζυμώσιμοι Ολιγοσακχαρίτες, Δισακχαρίτες, Μονοσακχαρίτες και Πολυόλες και τα βρίσκουμε σε πληθώρα τροφίμων, από διάφορα φρούτα και λαχανικά, εως σιτηρά και ροφήματα.
Οι υδατάνθρακες αυτοί δεν απορροφώνται στο λεπτό έντερο, αλλά ταξιδεύουν στο παχύ έντερο, όπου τα βακτήρια του εντέρου μας τους χρησιμοποιούν ως τροφή, ενώ νερό μεταφέρεται στον εντερικό αυλό μέσω όσμωσης. Αυτός ο συνδυασμός μαζί με την κοιλιακή υπερευαισθησία οδηγούν στη συμπτωματολογία του συνδρόμου.
Κάθε άτομο με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου εμφανίζει συμπτώματα σε διαφορετικά τρόφιμα, και σε διαφορετική ποσότητα κατανάλωσης τροφίμου!
Για παράδειγμα,
- Ο Α μπορεί να φάει χωρίς συμπτώματα 1 μήλο, ενώ ο Β 1/4 μήλου.
- Ο Α μπορεί να καταναλώσει 1 ολόκληρο αβοκάντο χωρίς συμπτώματα, ενώ ο Β έχει συμπτώματα με την κατανάλωση 1/4 αβοκάντο.
Η ολοκλήρωση του πρωτοκόλλου “Low FODMAP diet” είναι σημαντική για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου για όσους δεν μπορούν να τα αντιμετωπίσουν με τις αλλαγές του τρόπου διατροφής πρώτης γραμμής.
Η διαιτολόγος-διατροφολόγος Μαρία Μαντζώρου έχει ολοκληρώσει την εκπαίδευσή της στην εφαρμογή του πρωτοκόλλου στο King’s College London του Ηνωμένου Βασιλείου.
Νηστεία: Κάνει καλό στην υγεία μας;
Η νηστεία στην Ορθόδοξη Εκκλησία διαρκεί 180-200 ημέρες το χρόνο, με κάθε περίοδο νηστείας να διαφέρει σε σχέση με το τι τρόφιμα αποφεύγονται. Βέβαια, όπως έδειξε μια μελέτη, αρκετοί πιστοί ακολουθούν δικούς τους κανόνες αναφορικά με τα τρόφιμα που νηστεύουν και τις περιόδους νηστείας. Μιας που η νηστεία λαμβάνει χώρα ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, έχουν γίνει μελέτες σε μοναχούς και πολίτες που νηστεύουν, σχετικά με την επίδραση της νηστείας στην υγεία.
Η νηστεία στην Ορθόδοξη Εκκλησία θα μπορούσε να συγκριθεί με μια παροδικά vegetarian ή αλλιώς flexitarian διατροφή, ακόμη και με περιόδους βιγκανισμού (vegan διαττροφή), ενώ άλλοι την συγκρίνουν και με το κλασσικό πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής. Δηλαδή, η νηστίσιμη διατροφή είναι συγκρίσιμη με πρότυπα που συνάδουν με μια υγιεινή διατροφή. Και όντως, η έρευνα αναδυκνείει τα οφέλη που έχει η νηστεία στην υγεία μας.
Αναφορικά με τη γλυκόζη, φαίνεται ότι οι μοναχοί οι οποίοι νηστεύουν αυστηρά σύμφωνα με τις οδηγίες της κάθε περιόδου νηστείας, έχουν καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο, και καλύτερη ανοχή στη γλυκόζη, ενώ για το κοινό τα ευρήματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα. Όσον αφορά τα λιπίδια του αίματος, φαίνεται να υπάρχει βελτίωση στην ολική και την LDL “κακή” χοληστερόλη μετά τη νηστεία.
Πολλοί θεωρούν ότι με τη νηστεία παίρνουμε βάρος. Αυτό ισχύει μόνο στην περίπτωση που προσλαμβάνουμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που χρειάζεται το σώμα μας. Είναι, βέβαια, πολύ εύκολο να παρασυρθούμε με τρόφιμα πλούσια σε θερμίδες, όπως ο χαλβάς, αλλά τρόφιμα που επιλέγουμε συχνά στη νηστεία, όπως τα όσπρια είναι θρεπτικά και αρκετά χορταστικά!
Η έρευνα δείχνει ότι μετά την περίοδο της νηστείας, άτομα που νηστεύουν έχουν χαμηλότερο βάρος, ενώ οι μοναχοί πέρα από γενικά χαμηλότερο βάρος τους, έχουν και χαμηλότερο ποσοστό λίπους, σε σχέση με πολίτες που νηστεύουν. Ένα ενδιαφέρον έυρημα μιας μελέτης ήταν ότι κατά τη νηστεία, τα άτομα που νηστεύουν προσλαμβάνουν 180 θερμίδες λιγότερες απ’ ότι όταν δεν νηστεύουν, ενώ εκείνοι που δεν νηστεύουν, κατά τη διάρκεια της νηστείας προσλαμβάνουν 137 θερμίδες επιπλέον! Συνεπώς, η νηστεία μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο του σωματικού βάρους.
Λόγω των περιορισμών που φέρει η νηστεία, η επαρκής πρόσληψη θρεπτικών συστατικών απασχολεί τους πιστούς που επιλέγουν να νηστέψουν. Η έρευνα δείχνει ότι κατά τη νηστεία καταναλώνουμε περισσότερα φρούτα, λαχανικά και όσπρια, περισσότερες φυτικές ίνες, και λιγότερα λιπαρά γενικά και λιγότερα κορεσμένα και τρανς λιπαρά και πρωτεΐνες. Κατά τη νηστεία μειώνεται η πρόσληψη αλατιού και ασβεστίου, κια αυξάνεται η πρόσληψη Μαγνησίου. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι έρευνες δείχνουν ότι όχι μόνο δεν επιρρεάζονται αρνητικά οι αποθήκες Σιδήρου κατά τη νηστεία, αλλά αντιθέτως όσοι νηστεύουν έχουν καλύτερα επίπεδα Φερριτίνης!
Τέλος, όσον αφορά την ψυχική υγεία, η οποία είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική υγεία, οι μοναχοί βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση ψυχικής υγείας, ενώ έχουν πιο υγιείς συμπεριφορές, όπως ηρεμία, ικανοποιητική ζωή, υγιεινή διατροφή, προσωπική υγιεινή και σωματική άσκηση.
Συνεπώς, η νηστεία ως πρότυπο και τρόπος διατροφής (και ζωής) μπορεί να αποτελέσει έναν παράγοντα με θετική επίδραση στην σωματική και ψυχική υγεία.
Τι περιλαμβάνει ένα πλήρες γεύμα;
Τι περιλαμβάνει ένα πλήρες γεύμα;
Αν και για πολλά χρόνια ακούμε οτι πιάτο θα πρέπει να περιλαμβάνει σαλάτα και ψητό (πχ. κοτοπουλο), στην πραγματικότητα, το πιάτο μας καλό είναι να περιλαμβάνει: λαχανικά (ή/και φρούτα), μια πηγή πρωτεϊνης (πχ. κοτοπουλο, ψάρι, όσπρια) και μια πηγή υδατανθράκων (πχ. ψωμί, παξιμάδι, ζυμαρικά).
Πιο συγκεκριμένα, συστήνεται το μισό πιάτο να περιλαμβάνει τα λαχανικά, το 1/4 την πρωτεϊνη και το άλλο 1/4 τον υδατάνθρακα.
Είναι προτιμότερο να επιλέγουμε άπαχες πηγές πρωτεϊνης και πηγές αμύλου ολικής άλεσης, ενώ για κάθε μαγειρική χρήση να επιλέγουμε ακόρεστα “καλά” λιπαρά, όπως το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο.
Τι πρέπει να σταματήσω να τρώω για να χάσω βάρος;
Και αν δεν θέλω να βάλω το γεύμα μου σε ένα πιάτο;
Δεν χρειάζεται να είναι σε ένα πιάτο το φαγητό μας. Αυτό που έχει σημασία είναι η αναλογία, η ποιότητα και η πληρότητα του γεύματος.
Χρήσιμες πηγές:
Πώς είναι μια συνεδρία με διαιτολόγο; Διαβάστε εδώ!
Σπιτικά twix bars με 5 υλικά!
Σπιτικά vegan twix bars, χωρίς ψήσιμο! Το αγαπημένο γλυκό στη σπιτική και θρεπτική εκδοχή τους! Με λίγα θρεπτικά υλικά, όπως χουρμάδες, αλεύρι αμυγδάλου και βούτυρο ξηρών καρπών!
Για 12 μπάρες twix θα χρειαστείτε:
- 7 βασιλικούς χουρμάδες
- 1 φλιτζάνι αλεύρι αμυγδάλου
- 4 γεμάτες κουταλιές σουπας φυστικοβούτυρο (ή αμυγδαλοβουτυρο)
- 1 βανιλίνη
- 100 γρ σοκολάτα κουβερτούρα (λιωμένη)
Μπορούμε να φτιάξουμε και σπιτικά snickers, με λίγα υλικά!
Εκτέλεση:
Βάση
1. Στο μπλέντερ αναμείξτε 3 χουρμάδες με 1 φλ αλεύρι αμυγδάλου και 1 βανιλίνη και 3 κουταλιές φυστικοβούτυρο
2. Απλώστε το μίγμα σε μια λαδόκολλα σε ένα παραλληλόγραμο πυρέξ
3. Αφήστε τη βάση στην κατάψυξη για να δέσει
Καραμέλα χουρμά
1. Στο μπλέντερ αναμείξτε 4 χουρμάδες με 1 κουταλιά φυστικοβούτυρο
2. Απλώστε το μίγμα πάνω απο τη βάση
3. Αφήστε το μίγμα στην κατάψυξη να δέσει
Επικάλυψη σοκολάτας
1. Κόψτε τα twix σε μπάρες.
2. Λιώστε την κουβερτούρα και με ένα πιρούνι ρίξτε τα twix στη σοκολάτα να επικαλυφθούν
3. Διατηρείστε τα twix στο ψυγείο
Καλή απόλαυση!!!