Τι πρωινό θα επιλέξουμε τη Σαρακοστή;
Τις περιόδους νηστείας άλλοι νηστεύουν και άλλοι όχι ή πολλοί νηστεύουν επιλεκτικά κάποια τρόφιμα. Τις περιόδους αυτές αναρωτιέται κανείς τι μπορεί να φάει και να μαγειρέψει, ώστε να είναι και θρεπτικό και χορταστικό!
Αναφορικά με το πρωινό, τα πιο σύνηθη πρωινά (τοστ ή γάλα με δημητριακά) αποκλείονται. Τι μπορεί να φάει για πρωινό κάποιος που νηστεύει;
Αρχικά είναι σημαντικό να αναφέρω ότι γάλα μπορεί να αντικατασταθεί από υποκατάστατα γάκακτος όπως είναι τα ροφήματα αμυγδάλου, σόγιας, καρύδας ή βρώμης. Τα ροφήματα αυτά μάλιστα είναι εμπλουτισμένα με ασβέστιο και βιταμίνες. Αν και η θρεπτική τους αξία δεν συγκρίνεται με την υψηλή διατροφική αξία του γάλακτος αποτελούν χρήσιμα υποκατάστατα κατά τη νηστεία ή για άτομα που δεν προτιμούν το γάλα.
Επίσης, το τυρί μπορεί να αντικατασταθεί από τυρί σόγιας. Στο εμπόριο κυκλοφορεί ποικιλία νηστίσιμων τυριών, όμως περιέχουν αρκετό αλάτι (1 γραμμάριο ανά φέτα!!!) και δεν περιέχουν καθόλου πρωτεΐνη. Αντιθέτως, το τυρί σόγιας περιέχει αρκετές πρωτεΐνες. Αν αγοράζετε συσκευασμένο νηστίσιμο τυρί ελέξγτε την ετικέτα για τη διατροφική αξία και προέλευση του τυριού, δηλαδή από τι συστατικά είναι φτιαγμένο.
Εάν φτιάχνετε σπιτικά κουλουράκια ή κέικ για πρωινό μπορείτε να αντικαταστήσετε το βούτυρο με μαργαρίνη ή ελαιόλαδο.
Τι άλλο μπορείτε να επιλέξετε για πρωινό;
- Ψωμί με ταχίνι και μέλι (και φρούτο/μπανάνα)
- Ψωμί με φυστικοβούτυρο (και φρούτο/μπανάνα)
- Χυλός βρώμης με υποκατάστατο γάλακτος (γάλα σόγιας, γάλα καρύδας, γάλα αμυγδάλου), συνοδευόμενος με ξηρούς καρπούς και φρούτα
- Σπιτικές μπάρες δημητριακών με βρώμη και ξηρούς καρπούς (οι περισσότερες συνταγές είναι νηστίσιμες)
- Νηστίσιμα σπιτικά κουλουράκια και 1 φρούτο
- Κουλούρι Θεσ/νίκης και 1 φρούτο
-Τοστ ή αραβική πίτα με τυρί σόγιας (να αναγράφει τυρί σόγιας η συσκευασία, και όχι απλώς νηστίσιμο τυρί), και λαχανικά της επιλογής σας
-Τοστ ή αραβική πίτα με χούμους και λαχανικά της επιλογής σας
Γνωρίζετε τι περιέχει το τρόφιμο που αγοράσατε;
Στο πίσω μέρος των συσκευασμένων τροφίμων βρίσκουμε την ετικέτα που μας δίνει πληροφορίες για τη διατροφική αξία του προϊόντος, και όχι μόνο. Όταν επιλέγουμε ένα προϊόν, δεν πρέπει να μένουμε μόνο στις πληροφορίες που μας δίνει η συσκευασία του προϊόντος από τη μπροστινή όψη, αλλά είναι καλό να διαβάζουμε και την ετικέτα στο πίσω μέρος του προϊόντος, στην οποία παραθέτονται αναλυτικά όλες οι απαραίτητες πληροφορίες για τη σύσταση του προϊόντος, ώστε να είμαστε σε θέση να κάνουμε σύγκριση μεταξύ όμοιων προϊόντων. Επιπλέον, διαβάζουμε την ημερομηνία λήξης, τον τρόπο συντήρησης και χρήσης του προϊόντος.
Αναφορικά με τη διατροφική αξία, η πίσω ετικέτα αναγράφει τα συστατικά του προϊόντος σε μορφή πίνακα, τα πρόσθετα, άλλα συστατικά που μπορεί να υπάρχουν σε ίχνη λόγω επιμόλυνσης, ενώ με έντονα γράμματα τα κοινά αλλεργιογόνα που περιέχονται ή ενδέχεται να περιέχονται.Επιπλέον, θα πρέπει να αναγράφονται οι θερμίδες σε kjoules και kcal, τα μακροθρεπτικά συστατικά λιπαρά και κορεσμένα λιπαρά, υδατάνθρακες και σάκχαρα, πρωτεΐνες, φυτικές ίνες και το αλάτι που περιέχεται ανά μερίδα ή και ανά 100 γραμμάρια ή ml προϊόντος. Οι βιταμίνες και τα μέταλλα επίσης μπορεί να αναγράφονται, εάν βρίσκονται σε σημαντική ποσότητα στο τρόφιμο. Δίπλα από τις πληροφορίες αυτές, σε άλλη στήλη, συνήθως, βλέπουμε το ποσοστό της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης (Σ.Η.Π.) ενέργειας και θρεπτικών συστατικών που λαμβάνουμε από το τρόφιμο.
Είναι καλό να διαβάζουμε τις ετικέτες τροφίμων, ειδικά όταν πάσχουμε από αλλεργίες, ώστε να διαβάσουμε για τυχόν αλλεργιογόνα, και από κοιλιοκάκη, ώστε να επιβεβαιώσουμε ότι το προϊόν δεν περιέχει γλουτένη ή όταν λόγω ιατρικού λόγου πρέπει να αποφύγουμε κάποιο συστατικό ή προϊόν. Μάλιστα, όμοια προϊόντα ενδέχεται να παρασκευάζονται με διαφορετικά συστατικά, όπως για παράδειγμα η «Μerenda» και «Νutella». Η «Nutella» δεν περιέχει γλουτένη, ενώ η «Μerenda» περιέχει! Μερικές φορές οι πληροφορίες της συσκευασίας και της ετικέτας μπορεί να διαφέρουν αρκετά. Για παράδειγμα, οι σοκολάτες με στέβια περιέχουν πολύ λίγη στέβια, ενώ ως γλυκαντικό χρησιμοποιούνται πολυόλες! Επιπλέον, οι θερμίδες μεταξύ της τυπικής σοκολάτας και της σοκολάτας με στέβια δεν διαφέρουν αρκετά, κάτι που θα περιμέναμε εάν τα πρόσθετα σάκχαρα στη σοκολάτας αντικαθιστούνταν με στέβια!
Συγκρίνοντας την περιεκτικότητα προϊόντων σε λιπαρά, σάκχαρα και αλάτι, είμαστε σε θέση να επιλέξουμε αυτά που περιέχουν λιγότερα λιπαρά, σάκχαρα και αλάτι και να κάνουμε καλύτερες διατροφικές επιλογές! Μάλιστα, όταν οι καταναλωτές διαβάζουν από τις ετικέτες τροφίμων το ποσό των θερμίδων και των λιπαρών, κάνουν καλύτερες διατροφικές επιλογές, προτιμώντας τα τρόφιμα με τα λιγότερα λιπαρά.
Οι διατροφικές ετικέτες βρίσκονται πάνω στα προϊόντα για να μας βοηθήσουν και να μας δείξουν τι πραγματικά περιέχει το τρόφιμο που επιλέγουμε. Είναι ένας καλός σύμμαχος στην επίτευξη και διατήρηση μιας υγιεινής διατροφής καθώς και στην προστασία των καταναλωτών, που ενδέχεται να παρασυρθούν από τις διαφημίσεις και τις ελκυστικές συσκευασίες των προϊόντων!
Caesarean Section Delivery Is Associated with Childhood Overweight and Obesity, Low Childbirth Weight and Postnatal Complications: A Cross-Sectional Study
Papadopoulou, Sousana K, Maria Mentzelou, Eleni Pavlidou, Georgios K Vasios, Maria Spanoudaki, Georgios Antasouras, Anastasia Sampani, Evmorfia Psara, Gavriela Voulgaridou, Gerasimos Tsourouflis, Maria Mantzorou, and Constantinos Giaginis. 2023. "Caesarean Section Delivery Is Associated with Childhood Overweight and Obesity, Low Childbirth Weight and Postnatal Complications: A Cross-Sectional Study" Medicina 59, no. 4: 664. https://doi.org/10.3390/medicina59040664
Background and Objectives: In the last decades, simultaneously increasing trends have been recorded for both caesarean section delivery and childhood overweight/obesity around the world, which are considered serious public health concerns, negatively affecting child health. Aim: The present study aims to investigate whether caesarean section is associated with the increased rates of childhood overweight/obesity, low childbirth anthropometric indices and postnatal complications in pre-school age. Materials and Methods: This is a cross-sectional study in which 5215 pre-school children aged 2–5 years old were enrolled from nine different Greek regions after applying specific inclusion and exclusion criteria. Non-adjusted and adjusted statistical analysis was performed to assess the impact of caesarean section in comparison to vaginal delivery. Results: Children delivered by caesarean section were significantly more frequently overweight or obese at the age of 2–5 years, also presenting a higher prevalence of low birth weight, length and head circumference. Caesarean section was also associated with higher incidence of asthma and diabetes type I at the age of 2–5 years. In a multivariate analysis, caesarean section increased the risk of childhood overweight/obesity and low childbirth anthropometric indices even if adjusting for several childhood and maternal confounding factors. Conclusions: Increasing trends were recorded for both caesarean section delivery and childhood overweight/obesity, which are considered serious public health concerns. Caesarean section independently increased childhood overweight/obesity in pre-school age, highlighting the emergent need to promote health policies and strategies to inform future mothers about its short and long-term risks and that this mode of delivery should preferably be performed only when there are strong medical recommendations in emergency obstetric conditions.
Ο τοκετός με Καισαρική τομή σχετίζεται με το υπερβάλλον σωματικό βάρος και την παχυσαρκία στην παιδική ηλικία, το χαμηλό βάρος τοκετού και τις μεταγεννητικές επιπλοκές: Μια διατομεακή μελέτη
Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν καταγραφεί ταυτόχρονα αυξητικές τάσεις τόσο για τον τοκετό με Kαισαρική τομή, όσο και για το υπέρβαρο και την παχυσαρκία στα παιδιά σε όλο τον κόσμο, οι οποίες θεωρούνται σοβαρές ανησυχίες για τη δημόσια υγεία, επηρεάζοντας αρνητικά την υγεία των παιδιών.
Η παρούσα μελέτη στοχεύει να διερευνήσει εάν η Καισαρική τομή σχετίζεται με αυξημένα ποσοστά παιδικού υπέρβαρου/παχυσαρκίας, χαμηλούς ανθρωπομετρικούς δείκτες τοκετού και μεταγεννητικές επιπλοκές στην προσχολική ηλικία. Πρόκειται για μια συγχρονική μελέτη στην οποία εντάχθηκαν 5215 παιδιά προσχολικής ηλικίας 2-5 ετών από εννέα διαφορετικές ελληνικές περιφέρειες μετά από εφαρμογή συγκεκριμένων κριτηρίων ένταξης και αποκλεισμού.
Τα παιδιά που γεννήθηκαν με Καισαρική τομή ήταν σημαντικά πιο συχνά στις κλίμακες του υπέρβαρου ή παχυσαρκίας στην ηλικία των 2-5 ετών, παρουσιάζοντας επίσης υψηλότερο επιπολασμό χαμηλού βάρους γέννησης, μήκους και περιφέρειας κεφαλής. Η Καισαρική τομή συσχετίστηκε επίσης με υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης άσθματος και σακχαρώδους διαβήτη τύπου Ι στην ηλικία των 2-5 ετών. Σε μια πολυπαραγοντική ανάλυση, η καισαρική τομή αύξησε τον κίνδυνο παιδικού υπερβολικού βάρους/παχυσαρκίας και χαμηλών ανθρωπομετρικών δεικτών τοκετού, ακόμη και αν προσαρμόζονταν για αρκετούς συγχυτικούς παράγοντες της παιδικής ηλικίας και της μητέρας.
Καταγράφηκαν αυξητικές τάσεις τόσο για τον τοκετό με Καισαρική τομή όσο και για το υπέρβαρο/παχυσαρκία στην παιδική ηλικία, τα οποία θεωρούνται σοβαρά προβλήματα δημόσιας υγείας. Η Καισαρική τομή αύξησε ανεξάρτητα το παιδικό υπέρβαρο/παχυσαρκία στην προσχολική ηλικία, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη προώθησης πολιτικών και στρατηγικών υγείας για την ενημέρωση των μελλοντικών μητέρων σχετικά με τους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους κινδύνους και ότι αυτός ο τρόπος τοκετού θα πρέπει κατά προτίμηση να πραγματοποιείται μόνο όταν υπάρχουν ισχυρές ιατρικές συστάσεις σε επείγουσες μαιευτικές καταστάσεις.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.
Ανορθόδοξες δίαιτες: Μέρος Γ
Σήμερα, πιο πολύ από ποτέ, στα περιοδικά και το ίντερνετ, βλέπουμε νέες δίαιτες να έρχονται στο φως της δημοσιότητας.
Όλο και κάποιος νέος τρόπος για μόνιμη, γρήγορη και ανώδυνη απώλεια βάρους προκύπτει και όλο και κάποιο συστατικό στη διατροφή φταίει που «κόλλησε η ζυγαριά». Οι δίαιτες ανάλογα με την ομάδα αίματος, οι δίαιτες χωρίς γλουτένη και ανάλογα με διατροφικές δυσανεξίες είναι μερικοί από αυτούς τους τρόπους.
Μια δίαιτα που έχει γίνει γνωστή τα τελευταία χρόνια, είναι η δίαιτα ανάλογα με την ομάδα αίματος, σύμφωνα με την οποία αποκλείονται τρόφιμα ανάλογα με την ομάδα αίματος του ατόμου λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα τρόφιμα είναι ανεκτά μόνο από ορισμένες ομάδες αίματος.
Ο Βρετανικός Σύλλογος Διαιτολόγων - Διατροφολόγων τονίζει ότι δεν υπάρχει επιστημονική βάση, αλλά ψευδοεπιστήμη πίσω από τη δίαιτα αυτή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ελλείψεις θρεπτικών συστατικών.
Η δίαιτα χωρίς γλουτένη μάλλον είναι η δίαιτα που όλοι σίγουρα έχουν ακούσει τα τελευταία χρόνια. Είναι πολύ απλή: αποκλείει κάθε πηγή γλουτένης -αν και δεν είναι σίγουρο ότι οι ακόλουθοί της ξέρουν πού βρίσκεται η γλουτένη, καθώς υπάρχουν πολλές κρυφές πηγές της πρωτεΐνης. Η εν λόγω δίαιτα δεν επιτρέπει την κατανάλωση της γλουτένης, η οποία βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη και υποτίθεται ότι παχαίνει.
Στην πραγματικότητα, η γλουτένη δεν παχαίνει και ο αποκλεισμός της από τη δίαιτα είναι απαραίτητος μόνο σε περίπτωση κοιλιοκάκης, μιας αυτοάνοσης ασθένειας. Μάλιστα, τα προϊόντα δίχως γλουτένη περιέχουν περισσότερο λίπος από τα συμβατικά και περισσότερες θερμίδες, οπότε η κατανάλωσή τους μόνο στην απώλεια βάρους δε θα βοηθήσει.
Τέλος, μια νέα μόδα στη διατροφή είναι τα τεστ διατροφικής δυσανεξίας. Οι τροφές μπορούν να προκαλέσουν αντιδράσεις στον οργανισμό, όπως αλλεργία και δυσανεξία.
Στην περίπτωση της δυσανεξίας σε μια τροφή, τα άτομα με διατροφική δυσανεξία σε ένα συστατικό μπορούν να το καταναλώσουν σε μικρή ποσότητα (π.χ. ένα ποτήρι γάλα σε περίπτωση δυσανεξίας στη λακτόζη), αλλά σε μεγαλύτερες ποσότητες θα έχουν δυσάρεστα συμπτώματα, κυρίως στο γαστρεντερικό σύστημα.
Τα πολυδιαφημισμένα όμως αυτά τεστ δυσανεξίας, όχι μόνο δεν αναφέρονται στις διατροφικές δυσανεξίες, αλλά συνδέουν τα αποτελέσματά τους με την πρόσληψη βάρους! Δεν υπάρχει κάποιο τρόφιμο που από μόνο του θα προκαλέσει αύξηση βάρους! Είναι το ενεργειακό περιεχόμενο της διατροφής που καθορίζει το ενεργειακό ισοζύγιο και την πρόσληψη ή την απώλεια βάρους.
Μάλιστα, λόγω της μεγάλης δημοσιότητας που πήραν τα τεστ αυτά, το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας κατέληξε στο ότι «ουδεμία σχέση έχουν οι τροφικές υπερευαισθησίες με το σωματικό βάρος ή το μεταβολικό ρυθμό, τη ρύθμισή του, την απώλεια βάρους και το σχεδιασμό διαιτολογίου με αυτόν το σκοπό.
Οποιοσδήποτε επικαλείται κάτι τέτοιο, εκμεταλλεύεται με δόλο την άγνοια του κοινού».
Είναι πολλές οι δίαιτες που υπόσχονται δραστικές αλλαγές στο βάρος σε μικρό χρονικό διάστημα. Δεν υπάρχει κάποιο μαγικό συστατικό που να παχαίνει ή να αδυνατίζει.
Το κλειδί στην απώλεια βάρους είναι μια υποθερμιδική, αλλά ισορροπημένη δίαιτα, σύμφωνα με τις διατροφικές προτιμήσεις και το καθημερινό πρόγραμμα του κάθε ατόμου, καθώς και τακτική άσκηση προς αποφυγή απώλειας μυϊκής μάζας κατά τη διάρκεια της δίαιτας.