Βιταμίνη D & νόσος COVID 19
Πολλές έρευνες που δημοσιευονται το τελευταίο διάστημα αφορούν τον ιό SARS-Cov-2019 και τη νόσο COVID-19.
Πέρα από τις μελέτες για τα φάρμακα και το εμβόλιο, έχουν δημοσιευτεί και άλλες που αφορούν τη διατροφή, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη βιταμίνη D, για την οποία το ενδιαφέρον είναι αυξημένο στην επιστημονκή κοινοτητα εδώ και λίγα χρόνια.
Μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας με τη διατροφή;
Η βιταμίνη D, η λεγόμενη βιταμίνη του ήλιου, είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, η οποία ενεργοποιείται με την έκθεση στον ήλιο. Οι δράσεις της βιταμίνης D είναι πολλές.
Ο ρόλος της βιταμίνης D στο σώμα μας είναι η απορρόφηση και ομοιόσταση του ασβεστίου, η απορρόφηση του φωσφόρου και η διατήρηση της υγείας των οστών και των δοντιών, η υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ παίζει ρόλο και στην κυτταρική ανάπτυξη.
Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, όλο και αυξάνεται η βιβλιογραφία που υποστηρίζει την ευεργετική της δράση στην πρόληψη και θεραπεία ασθενειών, όπως διάφοροι τύποι καρκίνου, καρδιαγγειακά νοσήματα, υπέρταση, διαβήτη τύπου 1 και 2, ρευματοειδή αρθρίτιδα και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Μάλιστα, έρευνες δείχνουν ότι η βιταμίνη D μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, μέσω της δράσης της στη ρύθμιση της έκκρισης ινσουλίνης και της ανοχής στη γλυκόζη. Αναφορικά με την πρόληψη του καρκίνου, φαίνεται ότι η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στην κυτταρική ανάπτυξη και την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων.
Η βιταμίνη D φαίνεται να επηρεάζει πληθώρα ανθρώπινων γονιδίων, των οποίων η έκφραση επηρεάζεται με την έλλειψη της βιταμίνης. H έλλειψη της βιταμίνης μπορεί να οδηγήσει σε ραχίτιδα στα παιδιά, οστεομαλακία και οστεοπόρωση σε ενήλικες.
Πηγές βιταμίνης D (πέρα από την έκθεση στον ήλιο) αποτελούν το μουρουνέλαιο, τα λιπαρά ψάρια (πχ. σολομός), ο κρόκος του αυγού, το συκώτι, τα μανιτάρια (που τα εχουμε αφησει στον ήλιο) και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα, καθώς φυσικά και τα συμπληρώματα διατροφής!
Η έλλειψη της βιταμίνης D (επίπεδα κάτω από 30 nmol/L) παρατηρείται συχνά παγκοσμίως, και στη χώρα μας.
Αναφoρικά με τη νόσο COVID-19, λόγω της μεγάλης σημασίας της κατάστασης θρέψης και της σημαντικότητας της βιταμίνης D για το ανοσοποιητικό σύστημα, πολλοί συνέστησαν την συμπληρωματική αγωγή με βιταμίνη D για πρόληψη και αντιμετώπιση της νόσου.
Τι λέει όμως η έρευνα;
Σε πρόσφατη έρευνα/αναφορά (report) που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό BMJ Nutrition, Prevention & Health, η επιστημονική ομάδα αναφέρει ότι η βιταμίνη D είναι μεν θρεπτικό συστατικό που είναι απαραίτητο για τον άνθρωπο, την υγεία και το ανοσοποιητικό, όμως θα πρέπει να τονιστεί ότι τα επαρκή επίπεδα θα πρέπει να αποτελούν στόχο για την καλή κατάσταση θρέψης ως σύνολο.
Μετα-ανάλυση έδειξε οτι συμπληρωματική αγωγή σε άτομα με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D μείωσε τον κίνδυνο για οξείες αναπνευστικές νόσους, όμως οι έρευνες είναι ετερογενείς, με αποτέλεσμα τα συμπεράσματα να μην είναι ισχυρά.
Συγκεκριμένα για τη νόσο COVID-19, η επιστημονική ομάδα του report αναφέρει ότι οι περισσότερες συστάσεις βασίζονται σε υποθέσεις βασισμένες στις λειτουργίες της βιταμίνης D, καθώς και σε 2 μελέτες, μια σε ποντίκια και κυτταρικές σειρές για τη νόσο των πτηνών H5N1, και μια άλλη σχετικά με τη βιταμίνη D και τις ιογενείς νόσους. Οι επιστήμονες αναφέρουν οτι δεν συστήνεται η χρήση μεγαδόσεων βιταμίνης D ανω των 4000 IU την ημέρα, εκτός και αν έχει συσταθεί από τον θεράπων ιατρο.
Οι έρευνες που αυτή τη στιγμή γίνονται και μελετούν τη βιταμίνη D για τον SARS-Cov-2 και την COVID-19 θα μας δώσουν περισσότερες πληροφορίες.
Συνεπώς, ναι μεν η επάρκεια σε βιταμίνη D είναι σημαντική για την υγεία, αλλά δεν έχουμε δεδομένα αναφορικά με την δράση της στην πρόληψη και αντιμετώπιση της νόσου COVID-19. Ειδικά λόγω καραντίνας και περιορισμού των μετακινήσεων, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα για έλλειψη βιταμίνης D. Σε περίπτωση έλλειψης, φυσικά, απαραίτητη κρίνεται η συμπληρωματική αγωγή.
Πηγές
Vitamin D Fact Sheet for Health Professionals
Γλυκό γιαούρτι με δαμάσκηνα & καρύδια
Γλυκό γιαούρτι με δαμάσκηνα & καρύδια: ένα εύκολο, ελαφρύ και γευστικό γλυκό
Τι θα χρειαστείτε:
- 1,25 kg στραγγιστό γιαούρτι
- 0,5 kg δαμάσκηνα (χωρίς κουκούτσι)
- 1 φλ. ζάχαρη
- 50 ml νερό
- γαρύφαλλο
- ξύλο κανέλλας
Εκτέλεση:
- Βράζουμε το νερό, τη ζάχαρη, τα δαμάσκηνα και τα μπαχαρικά. Τα αφήνουμε στην άκρη να κρυώσουν.
- Προεραιτικά γεμίζουμε (όλα ή μερικά) τα δαμάσκηνα με καρύδια
- Ανακατεύουμε το σιρόπι από τα δαμάσκηνα με το γιαούρτι, αφήνοντας λίγο σιρόπι για τη δικόσμηση του πιάτου.
- Τοποθετούμε σε ένα μεγάλο μπολ, σε στρώσεις, το γιαούρτι, τα δαμάσκηνα & τα καρύδια και ρίχνουμε ανάμεσα στις στρώσεις λίγο σιρόπι.
- Καλύπτουμε το επάνω μέρος του μπολ με γιαούρτι και διακοσμούμε με καρύδια & δαμάσκηνα.
- Καλή απόλαυση!
Καλοκαίρι και ενυδάτωση
Το καλοκαίρι έφτασε και η θερμοκρασία του περιβάλλοντος έχει ανέβει. Κάθε χρόνο ειδικά σε ημέρες καύσωνα, ακούμε από τα ΜΜΕ ενημερώσεις σχετικά με την προστασία των ευπαθών ομάδων από τη ζέστη και την αφυδάτωση, η οποία έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία!
Το σώμα μας τους θερινούς μήνες αποβάλλει μεγαλύτερες ποσότητες υγρών για τη διατήρηση της θερμοκρασίας μας σταθερής, επομένως είναι αναγκαία η κάλυψη της επιπλέον αυτής ποσότητας από τη διατροφή!
Το νερό είναι απαραίτητο για τη διατήρησή μας στη ζωή, καθώς έχει βαρυσήμαντο ρόλο στο μεταβολισμό των κυττάρων, τη μεταφορά των θρεπτικών συστατικών και του οξυγόνου στους ιστούς, στην αποβολή των άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού, στην ενυδάτωση των αρθρώσεων, στην προστασία του εγκεφάλου, της σπονδυλικής στήλης και των εμβρύων (μέσω αμνιακού υγρού) από τους κραδασμούς και στη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος.
Επομένως, σε περίπτωση αφυδάτωσης, λόγω μειωμένης πρόσληψης ή μη κάλυψης των αυξημένων αναγκών σε υγρά ο οργανισμός μας επιβαρύνεται ιδιαιτέρως. Τα συμπτώματα ποικίλουν από ζαλάδες και αίσθημα αδυναμίας έως ξηροστομία, ταχυκαρδία, μηδενική παραγωγή ούρων και διαταραγμένη νοητική κατάσταση!
Για την πρόληψη της αφυδάτωσης, λοιπόν, θα πρέπει να προσλαμβάνουμε αρκετή ποσότητα υγρών! Οι ανάγκες κυμαίνονται στα 2-3 λίτρα την ημέρα, τα οποία κατά το 80% καλύπτονται από υγρά (νερό, χυμοί, τσάι) και το 20% από τρόφιμα που καταναλώνουμε, όπως φρούτα, λαχανικά, γιαούρτι και παγωτό!
Στην πράξη, μπορείτε να καλύψετε τις ανάγκες σας ακολουθώντας τις παρακάτω συμβουλές:
1. Βάλτε ως στόχο τα 6-8 ποτήρια υγρών την ημέρα. Εάν το προτιμάτε μπορείτε να δώσετε γεύση στο νερό βάζοντας στο μπουκάλι ή την κανάτα σας κομμένο αγγούρι, λεμόνι, δυόσμο, μέντα και άλλα φρούτα και μυρωδικά της αρεσκείας σας. Αυτό το τρικ μπορεί να σας βοηθήσει να πιείτε επιπλέον νερό! Είναι σημαντικό να έχετε μαζί σας πάντα ένα μπουκαλάκι νερό, ειδικά για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους.
Εάν νιώθετε ότι δυσκολεύεστε να πιείτε 6-8 ποτήρια υγρών να θυμάστε ότι το τσάι, ο καφές, το γάλα, οι χυμοί και τα αναψυκτικά (επιλέξτε χωρίς ζάχαρη) αποτελούνται κυρίως από νερό και μπορούν να βοηθήσουν στην κάλυψη των αναγκών! Βέβαια, καλό είναι να καταναλώνουμε τους χυμούς με μέτρο, και να αποφεύγουμε τα αναψυκτικά. Αν και ο καφές και το τσάι έχουν μια ήπια διουρητική δράση, αυτή είναι παροδική και δεν οδηγεί σε αφυδάτωση, αν η κατανάλωσή τους δεν είναι υπερβολική!
Προσοχή: το νερό με το λεμόνι δεν έχει μαγικές αδυνατιστικές ιδιότητες! Μάθετε περισσότερα εδώ.
2. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πηγές νερού, καθώς περιέχουν κατά 70-90% νερό! Καταναλώστε τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα, κυρίως ως έχουν, είτε ως χυμούς και smoothies, αλλά με μέτρο.
3. Η μείωση των απωλειών των υγρών επίσης είναι σημαντική. Πέρα από το να μένουμε σε δροσερό περιβάλλον, καλό είναι να περιορίσουμε και το αλκοόλ. Τα αλκοολούχα ποτά, αν και υγρά, αφυδατώνουν τον οργανισμό, επομένως είναι συνετό να περιορίζεται η κατανάλωσή τους, ενώ όταν τα επιλέγουμε να συνοδεύονται με νερό!
Η αφυδάτωση του οργανισμού επιφέρει κινδύνους στην υγεία μας, και ιδιαίτερα σε άτομα υψηλού κινδύνου! Καταναλώνετε αρκετά υγρά, έχοντας πάντα μαζί σας ένα μπουκαλάκι νερό, ενώ να υπενθυμίζετε και να δίνετε συχνά στα παιδιά και τους ηλικιωμένους να πίνουν νερό!
Μπάρες παγωτό γιαούρτι
Μπάρες παγωτό γιαούρτι: το παγωτό που φτιάχνεις όταν δεν έχεις παγωτό!
Θα χρειαστείς:
- 1 κεσεδακι γιαούρτι 2%
- 1 κ.σ. σπόρους chia
- 3 κ.σ. μέλι
- 1 κ.σ. κολοκυθόσπορο
- 1 ροδάκινο
Εκτέλεση:
1. Αναμείξτε το γιαούρτι με το μέλι και τους σπόρους chia
2. Απλώστε το μίγμα σε μια λαδόκολλα
3. Ρίξτε από πανω τον κολοκυθόσπορο και τις φέτες του ροδάκινου
4. Βάλτε στην κατάψυξη μέχρι να παγωσει
5. Κόψτε σε κομμάτια & απολαύστε τις μπάρες παγωτό!