Μύθοι για τη Διαιτολογία & τους Διαιτολόγους: Οι διαιτολόγοι είναι οι αστυνομικοί του φαγητού
Ποιός διαιτολόγος δεν έχει πάει σε τραπέζι και του έχουν αναφέρει για το “παχυντικό φαγητό”, για το να μην βλέπει τι θα φάνε οι άλλοι, και δεν έχει αντέξει τις ακατάπαυστες ερωτήσεις για το ένα και το άλλο φαγητό, πόσο καλό ή κακό είναι ή πόσες θερμίδες έχει, ενώ παράλληλα ακούει όλα τα στερεότυπα για το επάγγελμα το ένα μετά το άλλο;
Όπως έχω αναφέρει και άλλες φορές, η επιστήμη της διαιτολόγιας δεν περιορίζεται στην απώλεια βάρους, ενώ οι διαιτολόγοι δεν είναι κινητοί θερμιδομετρητές! Μάλιστα, όταν φτιάχνουμε ένα πρόγραμμα διαρροφής δεν σκεφτόμαστε τις θερμίδες κάθε τροφίμου, αλλά χρησιμοποιούμε άλλη μέθοδο, τα ισοδύναμα τροφίμων. Επίσης, δουλειά μας δεν είναι να βάζουμε στο μικροσκόπιο το κάθε τρόφιμο που θα καταναλώσουμε, ούτε να κρίνουμε τις διατροφικές επιλογές των γύρω μας. Αντθέτως, δεν δίνουμε σημασία στο πόσο ή τι τρώτε! Θέλουμε να απολαύσουμε την ησυχία μας το φαγητό και το γλυκό που μας αρέσει, χωρίς παρεμβολές και σχόλια.
Παράλληλα, οι έξοδοι και τα τραπέζια με οικογένεια και φίλους δεν είναι κατάλληλες περιστάσεις για τέτοιου είδους συζητήσεις και ερωτήσεις. Πέρα από το γεγονός ότι είναι ελεύθερος χρόνος για εμάς, σπάνια μπορεί να κινητοποιήσουν κάποιον να βελτιώσει τον τρόπο ζωής του, μπορεί κάποιος να νιώσει άβολα, ενώ σπάνια καταλήγει η συζήτηση σε κάποιο συμπέρασμα!
Επομένως, στο επόμενο τραπέζι, ξεχαστε την ιδιοτητα μας ως διαιτολόγοι και θυμηθείτε να μας προσφέρετε ενα μεγαλο κομμάτι γλυκό!
Φυτοφαγία: τι πρέπει να προσέχουμε
Η φυτοφαγία είναι ένας τρόπος διατροφής, με ποικιλία στις διαιτητικές επιλογές των ατόμων που την ακολουθούν. Υπάρχουν φυτοφάγοι που αποκλείουν το κόκκινο κρέας από τη διατροφή τους, εκείνοι που από τα ζωικά προϊόντα καταναλώνουν μόνο τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αβγά, ή μια από τις δύο ομάδες, ενώ υπάρχουν και οι vegans ή καθαροί φυτοφάγοι που απέχουν από την κατανάλωση όλων των ζωικών προϊόντων τόσο στη διατροφή όσο και στην ένδυση και προσωπική υγιεινή.
Ακόμη, υπάρχουν και άλλες ομάδες φυτοφάγων, λιγότερο διαδεδομένων διατητικών συνηθειών.
Μία μη καλά μελετημένη φυτοφαγική διατροφή, με έλλειψη ποικιλίας τροφίμων, μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις. Η βιταμίνη Β12, ο σίδηρος και τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι μερικά θρεπτικά συστατικά που λείπουν από τα τρόφιμα μη ζωικής προέλευσης, ενώ η χαμηλή ενεργειακή πυκνότητα των τροφίμων μπορεί να οδηγήσει σε υποθρεψία μικρά παιδιά.
Επιπλέον, ο μη-αιμικός σίδηρος φυτικών τροφίμων είναι λιγότερο βιοδιαθέσιμος, επομένως υπάρχει κίνδυνος αναιμίας. Μάλιστα, μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπου έλλειψη σιδήρου μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλό βάρος γέννησης και κίνδυνο υπέρτασης στο παιδί.
Ειδικά σε περίπτωση αποφυγής γαλακτοκομικών η πρόσληψη ασβεστίου είναι επίσης χαμηλή, ενώ σε συνδυασμό με μη επεξεργασμένα δημητριακά που είναι υψηλά σε φυτικό οξύ, δυσχεραίνεται η απορρόφηση του ασβεστίου, με αποτέλεσμα αύξηση του κινδύνου για ραχίτιδα και οστεομαλακία. Επιπλέον, η βιολογική αξία των πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης είναι χαμηλότερη από της ζωικής προέλευσης, με αποτέλεσμα την έλλειψη απαραίτητων αμινοξέων.
Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τα παραπάνω;
Μια υγιεινή διατροφή, με ποικιλία τροφίμων, σωστούς συνδυασμούς και επιλογές τροφίμων μπορεί να βοηθήσει. Καλές πηγές βιταμίνης Β12 για φυτοφάγους αποτελούν τα αβγά, το γάλα, το τυρί και κάποια εμπλουτισμένα δημητριακά και φυτικά γάλατα.
Όσον αφορά τη βιταμίνη D, συντίθεται στο σώμα μας με τη βοήθεια του ήλιου, ενώ πρόδρομες ενώσεις της βρίσκονται και σε ορισμένα τρόφιμα όπως τα αβγά και εμπλουτισμένα τρόφιμα. Αναφορικά με το ασβέστιο, πολλά φυτικά γάλατα και άλλα τρόφιμα έχουν πλέον εμπλουτιστεί με ασβέστιο, ενώ σκούρα πράσινα λαχανικά (π.χ. μπρόκολο, λαχανίδα), ξηροί καρποί και φασόλια περιέχουν ασβέστιο.
Η έλλειψη σιδήρου αποτελεί την πιο συχνή έλλειψη θρεπτικού συστατικού. Τα φασόλια και τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, τα εμπλουτισμένα δημητριακά και άλλα εμπλουτισμένα προϊόντα, το τόφου και τα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά αποτελούν πηγές σιδήρου.
Συνοδέψτε τα τρόφιμα αυτά με πηγές βιταμίνης C, όπως λεμόνι, πορτοκάλι, φράουλες, και πιπεριές για καλύτερη απορρόφηση του μη-αιμικού σιδήρου.
Τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι απαραίτητα για τον οργανισμό μας. Δίαιτες που δεν περιέχουν ψάρι και αβγά είναι χαμηλές σε ω-3 λιπαρά οξέα. Προτιμήστε λιναρόσπορο, chia seeds, σόγια και τα εμπλουτισμένα προϊόντα με ω-3 λιπαρά οξέα.
Τέλος, η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας και ποιότητας πρωτεΐνης είναι βαρυσήμαντη. Γενικά, σπάνια η πρόσληψή της δεν επαρκεί, αλλά ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στη βιολογική αξία των προσλαμβανόμενων πρωτεϊνών.
Τα φασόλια, το όσπρια, τα αβγά, η σόγια και το τόφου και οι ξηροί καρποί είναι καλές πηγές πρωτεϊνών. Όμως, δεν περιέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα σε κατάλληλες ποσότητες. Γι’ αυτό είναι καλό να συνδυάζονται με άλλα δημητριακά (πχ. όπως το φακόρυζο, φασόλια και ψωμί) για τη βελτίωση της βιολογικής αξίας του γεύματος και την πρόσληψη περισσότερων αμινοξέων.
Δεν υπάρχει κάποιο τρόφιμο φυτικής ή ζωικής προέλευσης που να αποδίδει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός μας.
Η ποικιλία τροφίμων, μαζί με την προτίμηση σε εμπλουτισμένα τρόφιμα και λήψη συμπληρωμάτων διατροφής, σε περίπτωση έλλειψης θρεπτικών συστατικών, μπορούν να βοηθήσουν σε μια ισορροπημένη φυτοφαγική διατροφή.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 11-15 Σεπτέμβρη 2017
1. Τα γλυκά είναι πειρασμός για μεγάλους και μικρούς! Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ένα παιδί να κάνει καλύτερες επιλογές, και να μην τρώει συνεχώς γλυκά;
Διαβάστε το άρθρο μου εδώ!
2. Μετά τις καλοκαιρινές διακοπές σκεφτόμαστε πώς θα μπούμε ξανά σε φόρμα! Συνεχώς ακούμε για δίαιτες "αποτοξίνωσης", αλλά μήπως δεν είναι η λύση που χρειαζόμαστε; Διαβάστε εδώ γιατί ο οργανισμός μας δεν χρειάζεται "αποτοξίνωση"!
3. Η δίαιτα χωρίς γλουτένη συνεχίζει να ακολουθείται από άτομα που δεν έχουν κοιλιοκάκη, καθώς διαφημίζεται ως μέσο βελτίωσης της υγείας. Όμως, η έρευνα μέχρι τώρα έχει δείξει τα αντίθετα αποτελέσματα στην υγεία για τα άτομα που δεν χρειάζεται να αφαιρέσουν από τη διατροφή τους τη γλουτένη. Μια νέα μελέτη αναλύει τα προϊόντα χωρίς γλουτένη και τα συγκρίνει με τα συμβατικά. Τα αποτελέσματα έχουν εξής:
Τα προϊόντα χωρίς γλουτένη, σε σχέση με τα συμβατικά:
- Περιέχουν περισσότερο αλάτι, λιγότερες πρωτεΐνες και φυτικές ίνες
- Είναι κατά 159% πιο ακριβά
- Το ψωμί και το αλεύρι χωρίς γλουτένη έχουν περισσότερο λίπος, κορεσμένο λίπος, ζάχαρη και αλάτι από τα συμβατικά
- Τα κράκερς χωρίς γλουτένη έχουν περισσότερα λιπαρά και ζάχαρη σε σχέση με τα συμβατικά
Θυμηθείτε μια έρευνα που δημοσιεύτηκε την άνοιξη και έδειξε ότι 654 προϊόντα χωρίς γλουτένη που μελετήθηκαν δεν είναι πιο υγιεινά από τα αντίστοιχα συμβατικά προϊόντα, καθώς περιέχουν περισσότερα λιπαρά και κορεσμένα λιπαρά, περισσότερες θερμίδες και λιγότερη πρωτεΐνη.
4. Αλάτι: Σε όλους μας αρέσει, αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται με μέτρο, ακόμη και αν δεν έχουμε υπέρταση!
Συνιστάται η κατανάλωση αλατιού να μην ξεπερνά τα 5 γραμμάρια την ημέρα, αλλά καθημερινά φαίνεται ότι καταναλώνουμε πολύ μεγαλύτερη ποσότητα! Η υπερκατανάλωση αλατιού είναι από τις κυριότερες αιτίες υπέρτασης, και ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό.
Ο ρόλος της υπερκατανάλωσης αλατιού στην ανακοπή δεν είναι σαφής. Μια νέα έρευνα όμως αναδυκνείει το ρόλο του αλατιού στον κίνδυνο ανακοπής. Η έρευνα με 4.630 συμμετέχοντες ηλικίας 25 - 64 ετών που παρακολουθήθηκαν για 12 έτη έδειξε ότι άτομα που κατανάλωναν πάνω από 13,7 γρ αλατιού την ημέρα βρισκόντουσαν σε διπλάσιο κίνδυνο για ανακοπή, σε σχέση με άτομα που κατανάλωναν κάτω από 6,8 γραμμάρια την ημέρα. Μάλιστα, ο αυξημένος κίνδυνος για ανακοπή ήταν ανεξάρτητος της παρουσίας υπέρτασης.
Δηλαδή είτε κάποιος έχει, είτε δεν έχει υπέρταση, αν υπερκαταναλώνει αλάτι βρίσκεται σε διπλάσιο κίνδυνο για ανακοπή!
https://www.medicalnewstoday.com/articles/319194.php
5. Πολλοί διάσημοι και influencers των κοινωνικών μέσων δικτύωσης διαφημίζουν διάφορα προϊόντα "αδυνατίσματος", από τσάγια μέχρι χυμούς και δίαιτες.
Δεν σημαίνει όμως ότι α) έχουν γνώσεις διατροφής β) ότι πραγματικά χρησιμοποιούν το προϊόν ή ακολουθούν τη δίαιτα!
Απλά, πληρώνονται για να κάνουν μια διαφήμιση!
https://www.facebook.com/syattfitness/photos/a.321199917936102.76097.220...
Γιατί και οι αδύνατοι πρέπει να προσέχουν τη διατροφή τους;
Η παχυσαρκία παιδιών και ενηλίκων αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα δημόσιας υγείας της εποχής μας, με μεγάλο κόστος στην ψυχική και σωματική υγεία, και όχι μόνο. Παράλληλα, η ενασχόληση με την εικόνα του σώματός μας μας απασχολεί, ανεξαρτήτου Δείκτη Μάζας Σώματος.
Πολλές φορές ακούμε άτομα με φυσιολογικό βάρος να προσέχουν τη διατροφή τους, ή αντίθετα ακούμε για άτομα με χαμηλό ή φυσιολογικό σωματικό βάρος να “τρώνε ό,τι θέλουν, χωρίς να παχαίνουν”. Τι γίνεται λοιπόν με τα άτομα με φυσιολογικό βάρος; Πρέπει να προσέχουν τη διατροφή τους;
Το σωματικό βάρος και ο Δείκτης Μάζας Σώματος είναι δύο από τις μετρήσεις που μας ενδιαφέρουν στην ανθρωπομετρία, όμως δεν είναι οι μοναδικές ή πιο σημαντικές. Το ποσοστό του λίπους στο σώμα είναι επίσης πολύ σημαντικό! Δηλαδή, μπορεί να έχουμε ένα άτομο με επιθυμητό σωματικό βάρος, που έχει αυξημένο σωματικό λίπος, και έτσι το άτομο εκίνο να βρίσκεται σε υψηλότερο κίνδυνο για παθήσεις όπως καρδιαγγειακά και διαβήτη, όπως ένα άτομο με Δείκτη Μάζας Σώματος που αντιστοιχεί στην κλίμακα της παχυσαρκίας!Μάλιστα, επιδημιολογικές μελέτες βρίσκουν ότι νορμοβαρείς ενήλικες εμφανίζουν αντίσταση στην ινσουλίνη, ενώ ακόμα και άτομα με οριακά φυσιολογικό Δείκτη Μάζας Σώματος και υπέρβαρα άτομα βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για μεταβολικό σύνδρομο.
Η διατροφή, λοιπόν, παίζει ρόλο στη σιλουέτα μας, αλλά κυρίως στην υγεία μας. Επομένως, είναι απαραίτητο για όλους μας, ανεξαρτήτως σωματικού βάρους να ακολουθούμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, με σωστή διατροφή και τακτική άσκηση. Ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής δεν απαγορεύει την κατανάλωση τροφίμων ή ομάδων τροφίμων, χωρίς ιατρικό λόγο, αλλά έμφαση δίνεται στη συχνότητα κατανάλωσης των ομάδων τροφίμων, και φυσικά στην κατανάλωση κατάλληλων μερίδων. Επομένως, τα γλυκά δεν απαγορεύονται, αλλά η κατανάλωσή τους περιορίζεται στη μια φορά την εβδομάδα, ενώ τα φρούτα, τα λαχανικά και τα προϊόντα ολικής άλεσης κατέχουν ένα μεγάλο μέρος της διατροφής μας. Επίσης, είναι προτιμότερη η κατανάλωση ψαριών και πουλερικών, σε σχέση με το κόκκινο κρέας, του οποίου η κατανάλωση είναι καλό να μην ξεπερνά τις 2 μερίδες την εβδομάδα. Ένα έξυπνο τρικ για να βεβαιωθούμε ότι το πιάτο μας είναι πλήρες είναι να βάλουμε στο 1/2 σαλάτα, στο 1/4 μια πηγή πρωτεΐνης (πχ. ψάρι, κοτόπουλο, κρέας, αυγό, τυρί, όσπρια) και στο άλλο 1/4 μια πηγή αμύλου (πχ. ψωμί ολικής άλεσης, καστανό ρύζι, πατάτες ψητές ή βραστές)!
Η σωστή διατροφή είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της υγείας μας. Ανεξαρτήτου σωματικού βάρους είναι απαραίτητο να προσέχουμε τη διατροφή μας και να επιλέγουμε συνετά τι θα βάλουμε στην κουζίνα μας, επομένως και στο πιάτο και το σώμα μας!