Υπάρχουν και καλά σάκχαρα στα τρόφιμα
Η ζάχαρη έχει ενοχοποιηθεί ως κύρια αιτία για φθορά των δοντιών, ενώ η έρευνα έχει δείξει ότι η αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης συμβάλλει στην αύξηση του σωματικού βάρους, ειδικά όταν πρόκειται για ποτά με πρόσθετη ζάχαρη. Ιδιαίτερα σε άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος που κάνουν καθιστική ζωή, η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, σακχαρώδους διαβήτη και άλλων χρόνιων παθήσεων.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει την μείωση της κατανάλωησς πρόσθετων σακχάρων στο 10% της ημερήσιας πρόσληψης σακχάρων, ενώ προσθέτει πώς η επιπλέον μείωση στο 5% θα έχει επιπρόσθετα οφέλη για την υγεία. Ο περιορισμός της κατανάλωσης τροφίμων πλούσιων σε πρόσθετα σάκχαρα είναι απαραίτητος για την επίτευξη του στόχου αυτού και την επίτευξη μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής.
Γενικά, υπάρχει μια σύγχυση γύρω από το τι εννοούμε σάκχαρα και ζάχαρη, και στην περιεκτικότητα τροφίμων σε πρόσθετα σάκχαρα. Ενώ στα επεξεργασμένα προϊόντα, όπως κρουασαν, δημητριακά πρωινού, ροφήματα με ζάχαρη και επιδόρπια τα σάκχαρα (όπως ζάχαρη, σιρόπια κτλ.) είναι ουσιαστικά κενές θεμίδες, δηλαδή δεν μας προσφέρουν άλλα θρεπτικά συστατικά, τα σάκχαρα στη φύση βρίσκονται σε τρόφιμα μαζί με πρωτεϊνες, φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και άλλα θρεπτικά συστατικά.
Αυτά τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα τα θέλουμε στη διατροφή μας, λόγω της υψηλής θρεπτικής τους αξίας και της ευεργετικής τους επίδρασης στην υγεία μας, ακόμη και αν περιέχουν (φυσικά) σάκχαρα.
Ποιά είναι λοιπόν αυτα;
Τα φρούτα και τα λαχανικά. Συστήνεται η κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Μια μερίδα φρούτου αντιστοιχεί περίπου σε ένα μέτριο φρούτο ή 2 μικρά. Μια μερίδα λαχανικών αντιστοιχεί σε 1 φλιτζάνι ωμά ή 1/2 φλ. βραστά λαχανικά.
2. Τα όσπρια. Τα όσπρια περιέχουν πέρα από υδατάνθρακες και πρωτεϊνες, ενώ είναι πλούσια σε φυτικές ίνες! Προσθέστε τα στη διατροφή σας, μια με δυο φορές την εβδομάδα. Μαγειρέψτε τα σύμφωνα με κλασσικές συνταγές ή βρασμένα και ανακατεμένα στη σαλάτα σας ή σαν μπιφτέκια, χωρίς κιμα!
3. Το γάλα, το γιαούρτι και ορισμένα τυριά. Εξαιρετικές πηγές ασβεστίου, πρωτεϊνης και υδατανθράκων είναι το γάλα και το γιαούρτι! Η λακτόζη είναι το φυσικό σάκχαρο στο γάλα, αλλά ακόμη και αν κάποιος έχειΕπιλέξτε τα σκέτα, χωρίς γέυση, καθώς τα προϊόντα με γέυσεις περιέχουν αρκετή ζάχαρη! Τα τυριά που έχουν ζυμωθεί δεν περιέχουν φυσικά σάκχαρα.
Αποφεύγοντας τα επεξεργασμένα προϊόντα είναι πιο εύκολο να μειώσουμε την πρόσληψη ελευθέρων σακχάρων από τη διατροφή μας. Μια υγιεινή διατροφή στα πρότυπα της Μεσογειακής Διατροφής είναι χαμηλή σε πρόσθετα σάκχαρα και επεξεργασμένα προϊόντα. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι η περιστασιακή κατανάλωση επιδορπίων ή ροφημάτων με ζάχαρη θα είναι καταστροφική για την υγεία μας!
Ανορθόδοξες δίαιτες: Μέρος Α
Το υπερβάλλον σωματικό βάρος αποτελεί πρόβλημα, με πολλούς να καταφεύγουν σε ανορθόδοξες δίαιτες που υπόσχονται γρήγορο αδυνάτισμα και διατήρηση του νέου βάρους για πάντα. Αυτές οι δίαιτες έχουν βραχυπρόθεσμο αποτέλεσμα, ενώ δεν αποτελούν σωστό και υγιή τρόπο αδυνατίσματος, με δυσμενείς επιπτώσεις για την υγεία.
Οι δίαιτες με κύρια πηγή ενέργειας την πρωτεΐνη έχουν γίνει γνωστές από διασήμους που ακολουθούν την Atkins και την Dukan κυριολεκτικά με κλειστά μάτια! Οι δίαιτες αυτές συνήθως απαρτίζονται από μεγάλη ποσότητα πρωτεϊνούχων τροφών, χωρίς περιορισμό σε λίπος, αλλά με αυστηρό περιορισμό υδατανθράκων.
Η προσκόλληση σε πρωτεϊνική δίαιτα για μεγάλο χρονικό διάστημα επιφέρει αρνητικές συνέπειες στην υγεία. Ο περιορισμός υδατανθράκων περιλαμβάνει περιορισμό φρούτων και λαχανικών, οδηγώντας έτσι σε έλλειψη βιταμινών και φυτικών ινών, αυξάνοντας τον κίνδυνο για καρκίνο παχέος εντέρου.
Η αυξημένη πρόσληψη κορεσμένου λίπους από ζωικά προϊόντα οδηγεί σε αύξηση της κακής χοληστερόλης και του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων.
Επιπλέον, λόγω έλλειψης υδατανθράκων, ο οργανισμός βρίσκεται σε κατάσταση ασιτίας, ενώ ο εγκέφαλος στηρίζεται σε κετοσώματα και όχι στη γλυκόζη ως πηγή ενέργειας. Το 2001 το American Heart Association δημοσίευσε ότι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες μπορεί να συμβάλουν στις καρδιαγγειακές και νεφρολογικές παθήσεις.
Μάλιστα, άτομα που ακολουθούν πρωτεϊνικές δίαιτες, παρουσιάζουν δυσκολίες στη συγκέντρωση και τη σκέψη.
Παρά τα γρήγορα αποτελέσματα των πρωτεϊνικών διαιτών, οι επιπτώσεις στον οργανισμό υπερτερούν της απώλειας βάρους. Πώς είναι δυνατόν, άλλωστε, να είναι ευεργετική μια δίαιτα που αποκλείει φρούτα και λαχανικά τη στιγμή που η μεσογειακή δίαιτα και οι μεγάλοι οργανισμοί υγείας συστήνουν την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών;
Η δίαιτα Άτκινς, ίσως η πιο γνωστή πρωτεϊνική δίαιτα, προτείνει απεριόριστη ποσότητα πρωτεϊνών, αυστηρό περιορισμό υδατανθράκων, χωρίς όριο στις θερμίδες. Έχει ενοχοποιηθεί για σοβαρά προβλήματα υγείας, μέχρι και για θανάτους! Ο ίδιος ο Άτκινς πέθανε από καρδιαγγειακή πάθηση, όπως παραδέχτηκε η γυναίκα του, παρά τις δηλώσεις των συνεργατών του.
Η δίαιτα που λέγεται ότι ακολουθεί η Kate Middleton, η δίαιτα Ντουκάν, είναι άλλη μια τέτοιου τύπου δίαιτα. Αποτελείται από τέσσερα περίπλοκα στάδια με αποκλεισμό ομάδων τροφίμων και κύρια πηγή ενέργειας την πρωτεΐνη, οδηγώντας στη γρήγορη απώλεια βάρους με «αποτελέσματα που θα διαρκέσουν για μια ζωή»!
Ο Βρετανικός Σύλλογος Διαιτολόγων έχει επανειλημμένα ψηφίσει τη δίαιτα αυτή ως την πιο ακατάλληλη δίαιτα που ακολουθούν οι διάσημοι και η οποία φυσικά δεν έχει καμμία επιστημονική βάση. Ακόμη και ο ίδιος ο δημιουργός της, Pierre Dukan, προειδοποιεί για τις δυσάρεστες παρενέργειες, όπως υποτονικότητα, δυσκοιλιότητα και άσχημη αναπνοή.
Απώλεια βάρους έχουμε με υποθερμιδική διατροφή, δηλαδή όταν προσλαμβάνουμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε, ανεξαρτήτως περιεκτικότητας σε θρεπτικά συστατικά. Η έρευνα δεν υποστηρίζει τη χρήση διαιτών χαμηλών σε υδατάνθρακες για αδυνάτισμα.
Δεν υπάρχει λόγος για εξάντληση του οργανισμού με σκοπό τη γρήγορη απώλεια βάρους, τη στιγμή που υπάρχουν πιο ευχάριστοι και γευστικοί τρόποι για αδυνάτισμα και διατήρηση υγιούς βάρους.
Διατροφικοί μύθοι: τελικά τι ισχύει; (Μέρος Α')
Παγκοσμίως, η παχυσαρκία αποτελεί ένα σοβαρό και δαπανηρό πρόβλημα υγείας. Σύμφωνα με το World Obesity, ο αριθμός των παχύσαρκων ενηλίκων φτάνει τα 475 εκατομμύρια, με σχεδόν διπλάσιο τον αριθμό των υπέρβαρων.
Όσον αφορά τα παιδιά, πάνω από 200 εκατομμύρια έχουν υπερβάλλον σωματικό βάρος, το οποίο συμβάλλει στην ανάπτυξη μεταβολικών ασθενειών. Υπάρχουν πολλοί μύθοι γύρω από την παχυσαρκία και το αδυνάτισμα. Παρακάτω αναλύονται κάποιοι από αυτούς τους μύθους.
1. Για την παχυσαρκία φταίει ο χαμηλός μεταβολισμός και ο υπερθυρεοειδισμός
Πολλά παχύσαρκα άτομα ρίχνουν το φταίξιμο για το αυξημένο βάρος τους στο χαμηλό τους μεταβολισμό. Η αλήθεια όμως είναι ότι έχουν υψηλότερο μεταβολισμό σε σχέση με νορμοβαρή άτομα. Η έρευνα έχει δείξει ότι οι παχύσαρκοι έχουν πιο καθιστική ζωή από τους νορμοβαρείς, ενώ μένουν για λιγότερη ώρα όρθιοι.
Συνεπώς, παρά τον υψηλότερο βασικό μεταβολικό ρυθμό, τα παχύσαρκα άτομα κινούνται λιγότερο από τα νορμοβαρή.
Επιπλέον, αν και πολλοί ρίχνουν το φταίξιμο για το βάρος τους στον υποθυρεοειδισμό, εάν ο θυρεοειδής είναι ρυθμισμένος με φαρμακευτική αγωγή, τότε δεν υφίσταται η ορμονική διαταραχή που να οδηγεί σε χαμηλό μεταβολικό ρυθμό.
2. Δίαιτα = Ασιτία
Για πολλούς, δίαιτα σημαίνει αυστηρός περιορισμός φαγητού, με λίγα, άστατα γεύματα την ημέρα. Όμως, ακολουθώντας ένα τέτοιο πλάνο διατροφής, ο μεταβολικός ρυθμός μειώνεται και η απώλεια βάρους γίνεται δυσκολότερη! Επιπλέον, άτομα που τρώνε σταθερό αριθμό γευμάτων ανά τακτά χρονικά διαστήματα, έχουν υψηλότερο μεταβολικό ρυθμό και χάνουν βάρος πιο εύκολα.
3. Δεν τρώω πολύ, αλλά παχαίνω
Το τσιμπολόγημα είναι ο πιο εύκολος τρόπος για ασυνείδητη κατανάλωση φαγητού και θερμίδων. Έτσι, χωρίς να το καταλάβει κάποιος, μπορεί να καταναλώσει αρκετές θερμίδες, τις οποίες όμως δεν τις λαμβάνει υπ’ όψιν! Μια νοικοκυρά που δοκιμάζει το φαγητό ή κάποιος που τρώει ψωμί περιμένοντας το φαγητό να σερβιριστεί, είναι παραδείγματα τέτοιας συμπεριφοράς. Η καταγραφή όλων των τροφών που καταναλώνονται σε μια μέρα, μπορεί να βοηθήσει στη συνειδητοποίηση της έκτασης του... τσιμπολογήματος!
4. Οι υδατάνθρακες παχαίνουν
Οι υδατάνθρακες δεν παχαίνουν! Αποδίδουν τέσσερις θερμίδες ανά γραμμάριο και είναι απαραίτητοι για τον οργανισμό μας. Υδατάνθρακες υπάρχουν στα όσπρια, τα μακαρόνια, το ρύζι, τις πατάτες, τα φρούτα και τα λαχανικά.
Ο εγκέφαλός μας χρειάζεται γλυκόζη για να λειτουργήσει σωστά, άλλωστε! Το πρόβλημα δεν είναι οι υδατάνθρακες, αλλά το πόσο τρώμε. Αν καταναλώνουμε μεγαλύτερη ποσότητα οποιουδήποτε θρεπτικού συστατικού απ’ ό,τι χρειαζόμαστε, τότε ο οργανισμός μας θα αποθηκεύσει την περίσσια ενέργεια σα λίπος.
Πολλές φορές οι άνθρωποι δικαιολογούν το αυξημένο τους βάρους με διάφορους τρόπους, ενώ άλλες φορές καταφεύγουν σε «περίεργους» τρόπους για γρήγορο αδυνάτισμα. Είναι πολλοί οι μύθοι γύρω από τη διατροφή και ακόμη περισσότερα τα άτομα που δημιουργούν νέους μύθους και δίαιτες με σκοπό να αποκτήσουν φήμη και χρήματα.
Η λύση στην απώλεια βάρους δε βρίσκεται στον αποκλεισμό τροφών ή θρεπτικών συστατικών, αλλά στην υγιεινή διατροφή, με όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά στη σωστή ποσότητα.
Χριστούγεννα για vegeterian
Τι τρώμε τα Χριστούγεννα όταν είμαστε vegeterian ή αν έχουμε καλεσμένους που είναι vegeterian;
Οι Χριστουγεννιάτικες συνταγές είναι κλασσικά μη-vegeterian, με το κρέας και τη γαλοπούλα να κυριαρχούν! Πώς μπορούμε να προσφέρουμε λοιπόν θρεπτικό και εύγευστο φαγητό σε άτομα που δεν έχουν στη διατροφή τους τα κύρια πιάτα των εορτών;
- Στις σαλάτες για έξτρα πρωτεΐνη μπορούν να αναμειχθούν όσπρια, όπως φασόλια και ξηροί καρποί!
- Σαν συνοδευτικό μπορούμε να κάνουμε χούμους από ρεβίθια πάνω σε ψημμένες αραβικές ή ελληνικές πίτες.
- Τα λαχανικά μπορούν να μαγειρευτούν με διαφορετικό, ευφάνταστο τρόπο. Μπορούμε να ψήσουμε ένα ολόκληρο κουνουπίδι με μπαχαρικά, να ψήσουμε πατάτες, και καραμελωμένα καρότα στο φούρνο, καθώς και ρύζι με κάρυ και λαχανικά.
- Ως πρώτο πιάτο μια βελουτέ κολοκυθόσουπα είναι απολαυστική, και συνοδεύεται με 1 γεμάτη κουταλιά της σούπας γιαούρτι στη μέση!
- Οι χορτόπιτες είναι μια εξαιρετική επιλογή. Από σπανακόπιτα/χορτόπιτα με τυριά, εως τάρτες με μπρόκολο και τυρί, και μανιταρόπιτα φτιάχνουμε απολαυστικές συνταγές για όλους.
- Μια πιατέλα τυριών δεν αποτυγχάνει ποτέ! Αγοράστε διάφορα τυριά και απλά βάλτε τα σε μια πιατέλα, μαζί με ξεροψημμένο ψωμί, κριτσίνια και κράκερ.
- Η σόγια μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πληθώρα συνταγών, αντί για κρέας. Είτε σε ριζότο, είτε σαν μπιφτέκια είναι μια καλή ιδέα για όσους την καταναλώνουν.
- Επίσης, μπορούμε να φτιάξουμε μπιφτέκια από ρεβίθια ή και φακές. Υπάρχουν αρκετές συνταγές στο διαδύκτιο!
- Τα γλυκά είναι το πιο εύκολο κομμάτι. Τα περισσότερα γλυκά είναι vegeterian. Αν, όμως, οι καλεσμένοι δεν τρώνε αυγά, τότε δοκιμάστε τάρτα φρούτων με βάση από μπισκότα χωρίς αυγά και vegan κέικ μπανάνας ή καρότου (θα βρείτε πληθώρα συνταγών στο διαδύκτιο), ή ψημμένα κωδώνια με μέλι και κανέλλα. Μια πιατέλα ή fondue με σοκολάτα και αποξηραμένα φρούτα επίσης είναι μια ωραία επιλογή που αρέσει σε όλους.
Πάρτε ιδέες από το BBC Good Food, την Minimalist Baker και τον Jamie Oliver.